اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی برعلائم خستگی، شفقت خود و ذهن آگاهی کارکنان دارای سندرم خستگی مزمن

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان(خوراسگان)

2 دانشگاه ازاد اسلامی واحد اصفهان

چکیده

این پژوهش با هدف تعیین اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی برعلائم خستگی(ذهنی و بدنی)، شفقت خود و ذهن آگاهی کارکنان دارای سندرم خستگی مزمن دانشگاه آزاد اصفهان(خوراسگان) اجرا گردید. روش پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری کلیه کارکنان دانشگاه آزاد اصفهان(خوراسگان) در سال 1394  بود. بدین منظور 200 نفر از کارکنان براساس جدول کوهن و همکاران(2000)، که دارای معیارهای ورود به پژوهش بودند به شیوه تصادفی، انتخاب شدند و به پرسشنامه علائم دوپال(جیسون و همکاران،2010) و کیفیت زندگی (وار و شربن، 1992) پاسخ دادند، سپس 28 نفر که تشخیص سندرم خستگی مزمن را دریافت نمودند به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند(هر گروه 14 نفر). آزمودنی ها قبل و بعد از مداخله و یک ماه بعد، در مرحله پیگیری به ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه های خستگی (چالدر، 1993)، شفقت خود(نف،2003) و ذهن آگاهی (بائر و همکاران، 2006) پاسخ دادند. آزمودنی های گروه آزمایش به مدت 8 جلسه 90 دقیقه ای تحت شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی قرار گرفتند اما بر گروه کنترل هیچ مداخله ای صورت نگرفت. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل کوواریانس چند متغیره استفاده گردید. یافته ها حاکی از کاهش میانگین نمرات ابعاد خستگی(ذهنی و بدنی) و افزایش میانگین نمرات شفقت خود و ذهن آگاهی در گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل بود(05/0p<). بنابر یافته های پژوهش، برای کاهش علائم خستگی(ذهنی و بدنی) و افزایش شفقت خود و ذهن آگاهی در کارکنان مبتلا به سندرم خستگی مزمن می‌توان از شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی استفاده نمود.  

عنوان مقاله [English]

Effectiveness of Mindfulness Based Cognitive Therapy on symptoms of fatigue, self-compassion and mindfulness on Employers with Chronic Fatigue Syndrome

چکیده [English]

The purpose of this research was to determine the effectiveness of mindfulness based cognitive therapy on symptoms of fatigue (mental and physical), self-compassion and mindfulness of staff of Islamic Azad University Isfahan (Khorasgan) branch suffering from chronic fatigue syndrome. Research method was semi-experimental and pre and post-test design with a control group. For sampling, among those staff whom were diagnosed as chronic fatigue syndrome according to questionnaire of Depaul Symptom (DSQ)(Jason etal,2010), and questionnaire of quality of life(Ware and Sherbourne, 1992), 28 persons were selected as convenient samples and distributed in two groups of experience and control randomly(14 persons). Subjects in the two groups, before and after intervention, and one month after follow-up answered to research instruments including, fatigue scale (Chalder,1993), self-compassion by )Neff, 2003), mindfulness by (Baer et al, 2006 .(Mindfulness based cognitive therapy was executed for experience group in 8 sessions that each session took 90 minutes, but no intervention was carried out in control group. For data analysis multiple-variable covariance was used. Findings indicated reduction in mean of symptoms of fatigue (mental and physical) and increasing in mean self-compassion and their mindfulness, cognitive therapy based on mindfulness can be used in test group in comparison to control group (p

مراجع

  1. فهرست منابع
  2. آقایی ا، جلالی، د، حسن زاده ر، و اصلان ا.1390. پیش بینی ابهام نقش، تعارض نقش، فرسودگی شغلی و ابعاد چهارگانه سرریز شدگی استرس مشاوران مراکز مشاوره شهر اصفهان بر اساس ویژگی های جمعیت شناختی آنان. یافته های نو در روانشناسی، 6: 19-7.
  3. بیرامی م، موحدی ی، علیزاده گورادل ج.1394. اثربخشی درمان ذهن آگاهی مبتنی بر شناخت در کاهش اضطراب اجتماعی و نگرشهای ناکارآمد نوجوانان. فصلنامه علمی پژوهشی شناخت اجتماعی، 1: 52-41.
  4. حناساب زاده اصفهانی م، یکه یزدان دوست ر، غرایی ب، فرید نژاد ع . 1388. بررسی مقدماتی کارایی راهنمای شناخت درمانی مبتنی بر حضور ذهن برای بیماران افسرده با افکار خودکشی: گزارش موردی. مجله روانشناسی بالینی، 1: 45-35.
  5. دشتی س، فردمال ح، سهیلی زاده م، شهر آبادی ر، صالحی نیا ح. 1393. بررسی عوامل مرتبط با فرسودگی شغلی کارکنان مراکز بهداشتی- درمانی شهرستان همدان در سال 1391. مجله علمی پژوهان، 1: 9-1.
  6. ذاکریان ا، حدادی م، علیاری ا، پارسا یکتا ز، نسل سراجی ج، محمودی م.1393. اعتبار وپایایی پرسش نامه سندرم خستگی مزمن. مجله دانشکده بهداشت و انستیتو تحقیقات بهداشتی،1: 84-75.
  7. سهرابی ف، جعفر ی فرد س، زارعی س، اسکندری ح.1391. اثربخشی درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی بر اختلال وحشتزدگی: مطالعه موردی. مجله روان شناسی بالینی، 4: 40-31.
  8. عسگری پ، موسوی آ.1389. مقایسه کارکرد خانواده، کیفیت زندگی، خستگی روانی و نگرانی در میان همسران کارکنان مرد اقماری و روز کار شرکت نفت. مجله یافته های نو در روانشناسی، 17: 109-97.
  9. قمری ح، دستانی ث، قدیمی س.1393. اثربخشی درمان شناختی رفتاری بر کاهش میزان افسردگی و نشخوار فکری در زنان مبتلا به سندرم خستگی مزمن. مجله پژوهش ای مشاوره،50: 117-101.
  10. قاسمی مطلق م ، منشئی غ ، عسکری ک ، طالبی ه .1392. اثر بخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر میزان استفاده از افکار خودآیند منفی در بیماران افسرده. پژوهشنامه تربیتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بجنورد، 35: 134-121.
  11. کاویانی ح، جواهری ف، بهیرایی ه. 1384. اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر کاهش افکار خود آیند منفی، نگرش ناکارآمد، افسردگی و (MBCT) بر ذهن آگاهی اضطراب پیگیری: 60 روزه. فصلنامه تازه‌های علوم شناختی، (7)1: 59-49.
  12. مقتدرانی ک، کافی م، آریا پوران س، دقاق زاده ح.1391.اثربخشی آموزش ذهن آگاهی گروهی بر علائم جسمی بیماران زن مبتلا به به نشانگان روده تحریک پذیر. مجله علوم رفتاری اصفهان،7 :65-53.
  13. مهداد ع، رحیمی ر، آتش پور س ح.1390. مقا سه استرس شغلی و فراوانی در کارکنان اقماری و غیر اقماری. یافته های نو در روانشناسی، 19 : 63-53
  14. منتظری ع، گشتاسبی آ، وحدانی نیا م. 1384.ترجمه، تعیین پایایی و روایی گونه فارسی ابزار استاندارد 36-SF. فصلنامه پایش،1: 56-49.
  15. محمودی ق، اسدی مجره آ، درویشی خضری ه.1393. رابطه ابعاد شخصیتی و خستگی با کیفیت زندگی کاری کارکنان مراکز بهداشتی درمانی. فصلنامه نسیم تندرستی، 4: 30-25.
  16. نصری ص، نجاریان ب، مهرابی زاده هنرمند م، شکر شکن ح. 1381. مقایسه اثربخشی دو روش روانشناختی در کاهش علائم نشانگان خستگی مزمن در پرستاران زن شهر تهران. مجله علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز، 2: 88-53.
  17. Afari N, Buchwald D. 2003. Chronic Fatigue Syndrome: A Review. Am J Psychiatry, 160:221-236.
  18. Askwith I, Theodore R. 2011. Effect of Mindfulness-Based Cognitive Therapy on Self-Compassion, Satisfaction with Life, and Mindfulness. Retrieved from:http://commons.pacificu.edu/spp/228.
  19. Baer RA, Smith GT, Allen KB.2004. Assessment of mindfulness by self-report the Kentucky inventory of mindfulness skills. Assess, 3:191-206.
  20. Baer, RA., Smith, GT, Hopkins J, Krietemeyer J, Toney T. 2006. Using self-report assessment methods to explore facets of mindfulness. Assessment, 13: 27–45.
  21. Barnhofer T, Crane C, Hargus E, Amarasinghe M, Winder R, Williams M . 2009. Mindfulness-based cognitive therapy as a treatment for chronic depression: A preliminary study. Behavior research and therapy, 47: 366-373.
  22. Birnie K, Speca M,Carlson LE. 2010. Exploring self-compassion and empathy in the context of mindfulnessbased Stress Reduction (MBSR). Stress and Health, 1: 1-11.
  23. Canadian ME/CFS case definition. Journal of Clinical Psychology, 68: 41–49.
  24. Chalder T, Berelowitz G, Hirsch S. 1993. Development of a fatigue scale.Journal of Psychosomatic Research, 37:147-153.
  25. Crane R. 2009. Mindfulness Based Cognitive Therapy.New York. Routlege Press page 18-19.
  26. Crane R. 2009. Mindfulness Based Cognitive Therapy.New York. Routlege Press page 152.
  27. Friedman H, Harold . 2001. diagnosis medical Problem. Wilkins & Williams ,3-4.
  28. future. Clinical Psychology: Science and Practice, 10: 144-156.
  29. Gielissen M F, Knoop H, Servaes P, Kalkman J S, Huibers M J, Verhagen S ,et al. 2007. Differences in the experience of fatigue in patients and healthy controls: patients' descriptions. Health Qual Life Outcomes, 5: 36-48.
  30. Jason LA, Evans M, Porter N, et al. 2010. The development of a revised Canadian myalgic encephalomyelitis chronic fatigue syndrome case definition. Am J Biochem Biotechnol,6:120–135.
  31. Jason LA, Skendrovic B, Furst J, et al. 2012. Data mining: Comparing the empiric CFS to the
  32. Kabat – zinn, J. 1994. Full catastrophe living: using the wisdom of your body and. mind to face stress, pain and illness. New York: Dell Publishing.
  33. Kabat-Zinn J. 2000. Mindfulness-based interventions in context: Past, present, and
  34. Kaplan HI, Sadock, BJ.2015. synaopsis of psychiatry 11th edition, page 504-507
  35. Kaplan HI, Sadock, BJ.2015. Synopsis of psychiatry: Behavioral sciences, clinical psychiatry 11th edition, page 340.
  36. Leary MR, Tate EB, Adams CE, Allen AB, Hancock J. 2007. Self-Compassion and Reactions to Unpleasant Self-Relevant Events: The Implications of Treating Oneself Kindly. J Personal Soc Psychol. (92):887-904.
  37. Neff KD. 2003. The development and validation of a scale to measure self-compassion. Self and Identity, 2: 223–250.
  38. Neff K .2011. Self-compassion, Selfesteem and well being. Social and Personality Psychology Compass, 5: 1-11.
  39. Neff K, Pisitsungkagarn K, Hsieh YP. 2008. Self-Compassion and Self- Construal in the United States, Thailand, and Taiwa. Journal of Cross-Cultural Psychology,39: 267-285.
  40. Neff k.2010. Self-Compassion and ACT. Weill-Cornell Medical College, American Institute for Cognitive Therapy, University of Texas at Austin.
  41. Neuser NJ .2011. Examining the factors of mindfulness: A confirmatory factor analysis of the five facet mindfulness questionnaire.
  42. Ranjith G. 2005. Epidemiology of chronic fatigue syndrome. Occupational medicine Journal, 55: 13-19.
  43. Rimes KA,Wingrove J. 2013. Mindfulness-Based Cognitive Therapy for People with Chronic Fatigue Syndrome Still Experiencing Excessive Fatigue after Cognitive Behaviour Therapy: A Pilot Randomized Study. Clinical Psychology and Psychotherapy,جج20: 107–117.
  44. Rosental TC. 2008. Fatigue: an overview. American physician, 78: 1173-1179.
  45. Roth B, Robbins D. 2004. Mindfulness-based stress reduction and health related quality of life. Psychosomatic medicine,66: 113-123.
  46. Segal ZV, Williams JM, Teasdale JD. 2002. Mindfulness-based Cognitive Therapy for Depression. New York:The Guilford Press.
  47. Segal ZV, Williams JMG, Teasdale JD. 2002. Mindfulness-based Cognitive Therapy for Depression: A new approach to preventing relapse: Guilford Publication.
  48. Shapiro S L, Astin J A, Bishop S R, Cordova M. (2005). Mindfulness-BasedStress Reduction for health care professionals: Results from a randomized trial.International Journal of Stress Management, 12: 164-176.
  49. Shapiro SL, Biegel GM, Brown KW. (2007). Teaching self-care to caregivers:Stress reduction on the mental health of therapists in training. Training andEducation in Professional Psychology, 2: 105-115.
  50. Sharpe M, Wessely S. 2009. Chronic Fatigue Syndrome’ in Gelder, M. et al (Eds.) The New Oxford Textbook of Psychiatry, Oxford University Press: Oxford.
  51. Sirois FA. 2015. A self-regulation resource model of self-compassion and health behavior intentions in emerging adults. Preventive Medicine Reports ,2: 218–222.
  52. Sirois, FM .(2015). A self-regulation resource model of self-compassion and health behavior intentions in emerging adults. Preventive Medicine Reports,2: 218–222.
  53. Sundaram R.2006. Hand book of sign & symptom. Lippincott Williams Swilkins, 267.
  54. Surawy C, Hackmann A, Hawton K, Sharpe M. 1995. Chronic fatigue syndrome: A cognitive approach. Behaviour Research and Therapy, 33:535–544.
  55. Teasdale J D, Williams J M, Segal Z V, Soulsby J. 2000. Mindfulness – based cognitive therapy reduces over general autobiographical memory in for merely depressed patients. Journal of Abnormal Psyc ology, 109:150-155.
  56. Terry M L, Leary M R .2011. Self-compassion, self-regulation, and health. Self Identity 3: 352–362.
  57. Ward N, Winters S. 2003. Results of a fatigue management programme in multiple sclerosis. British Journal of Nursing,18: 1075-1080.
  58. Ware JE and Sherbourne CD.1992. The MOS 36-item Short-Form Health Survey (SF-36):Conceptual framework and item selection. Medical Care ,30: 473–483.
  59. Wren A, Somers J, Melissa AW, Goetz MC, Leary MR, Fras AM, Huh BK, Roger, Lesco LS, Keefe FJ. 2010. Self-Compassion in Patients With Persistent Musculoskeletal Pain: Relationship of Self-Compassion to Adjustment to Persi stent. J Pain Symptom Managem ent,4: 759- 770.
  60. Zigmond AS, Snaith RP. 1983. The Hospital Anxiety and Depression Scale. Mindfulness Based Cognitive Therapy for Chronic Fatigue Syndrome. Acta Psychiatrica Scandinavica, 67:361–370.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار