تدوین ابزار سنجش سطح تعادل کار- زندگی و بررسی وضعیت این مفهوم بر اساس برخی ویژگیهای فردی و سازمانی؛ موردپژوهی معاونان مدارس شهرستان ورامین

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسنده

دکترای مدیریت آموزشی دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

این پژوهش تلاش دارد تا ضمن تدوین ابزاری معتبر به بررسی وضعیت تعادل امور کاری و خانوادگی معاونان مدارس شهرستان ورامین پرداخته و از این طریق گامی در راستای تدوین برنامه های لازم جهت ایجاد تعادل بیشتر بین این دو حوزه بردارد. از نقطه نظر تاریخی بحث تعادل با استفاده از نظریه های تعارض کار و زندگی مورد مطالعه قرار گرفته و تعادل در معنای نبود تعارض تفسیر می شود. بر این اساس، الگوی تعارض کار- خانواده کارلسون و همکاران (2000) به عنوان چارچوب مفهومی این تحقیق مورد استفاده قرار گرفت. بر اساس این مدل تعارض کار - خانواده به دو طریق شکل می گیرد؛ الف)تعارض نقشهای کاری با امور خانواده وب)تعارض نقشهای خانوادگی با امور کاری. همچنین هر یک از این دو حوزه از سه منظر تعارض ناشی از زمان، توان فرسایی و رفتار مورد توجه قرار می گیرند. به منظور اجرای این تحقیق نمونه ای مشتمل بر 400 نفر از اعضای جامعه مورد نظر با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای نسبی انتخاب شد. در ادامه با استفاده از مدل مذکور اقدام به تدوین ابزار لازم، تایید عاملی ابزار و سنجش وضعیت تعارض حوزه کار و زندگی کارکنان شد. پس از تدوین ابزار مناسب و تایید روایی صوری (توسط کارشناسان) و ساختاری با استفاده از تحلیل عاملی تاییدی (CFA) داده های گردآوری شده توسط این ابزار، با استفاده از روشهای آمار ناپارامتریک همچون فریدمن و کروسکال والیس تحلیل شد. نتایج حاصل در بین نمونه مورد مطالعه حاکی از آن بود که وضعیت تعادل امور کاری و زندگی غیرکاری بر حسب جنسیت، شاغل بودن همسر، سطح تحصیلات، سن، سابقه کاری و تعداد فرزندان در بین معاونان مدارس متفاوت است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Developing a work-life balance (WLB) questionnaire and assessing this concept based on some individual and organizational characteristics; a case study of Varamin’s schools vice-presidents

نویسنده [English]

  • Mehdi Vafayizadeh
دکترای مدیریت آموزشی دانشگاه شهید بهشتی
چکیده [English]

This research tried to develop a valid instrument and investigates the work-life balance status among Varamin’s schools vice-presidents. The research is going to step forward in order to develop the necessary programs to create more balance between the two areas. From a historical point of view the balance of work and life is studied based on work life conflict theories. Accordingly, Carlson et al.’s model was used as the conceptual framework. Based to this model work-family conflict is formed in two ways; A) Work affairs interfere with family roles B) Family roles interfere with work affairs. Each of these ways is considered from three perspectives (time, strain, behavior). In order to do this research and using stratified sampling, 400 employees were selected as the sample According to this framework the questionnaire was developed and its validity (face and structural) was confirmed by experts and CFA. Non-parametric methods including Friedman and Kruskal–Wallis were used to analyze the gathered data. The results showed that the non-work and work life balance was changed based on the sex, spouse employment status, education, age, work experience and number of children.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Role conflict theory
  • Work-life balance
  • Work-life conflict
  1. Ahuja MK, McKnight DH, Chudoba KM, George JF, Kacmar CJ (2007) IT roadwarriors: balancing work–family conflict, job autonomy, and work overload to mitigateturnover intentions. MIS Q 31(1):1–17.
  2. Brough P, Kalliath T (2009) Work-family balance: theoretical and empiricaladvancements. Journal of organizational Behavior 30:581–585.
  3. Burke R (2009) Working to live or living to work. Should individuals and organizationscare? JBus Ethics 84(0):167–172.
  4. Carlson DS, Kacmar KM,Williams LJ (2000) Construction and initial validation of amultidimensional measure of work-family conflict. Journal of Vocational Behavior, 56(2):249–276.
  5. Edwards, J. R. and Rothbard, N. P. (2000) Mechanisms linking work and family:clarifying the relationship between work and family constructs. Academy ofManagement Review, 25, 178–199.
  6. Frone MR (2003) Work-family balance. In Quick JC, Tetrick LE (eds) Handbook ofoccupational health psychology. American Psychological Association, Washington, DC,pp 143–162.
  7. Galinsky E, Bond JT, Sakai K (2008) 2008 National study of employers. Families andWork Institute, New York, NY.
  8. Greenhaus JH, Beutell NJ (1985) Sources of conflict between work and family roles.Acad Manage Rev 10:76–88.
  9. Greenhaus JH, Collins KM, Shaw JD (2003) the relation between work-family balanceand quality of life. Journal of Vocational Behavior 63:510–531.
  10. Gutek, B. A., Searle, S. and Klepa, L. (1991) Rational versus gender role explanationsfor work–family conflict. Journal of Applied Psychology, 76, 560–568.
  11. Gutek, B. A., Searle, S. and Klepa, L. (1991) Rational versus gender role explanationsfor work–family conflict. Journal of Applied Psychology, 76, 560–568.
  12. Higgins G, Duxbury L, Johnson KL (2000) Part-time work for women: does it really helpbalance work and family? Hum Resour Manage 39:17–32.
  13. Kahn RL, Wolfe DM, Quinn RP, Snoek JD, Rosenthal RA (1964) Organizational stress:studies in role conflict and ambiguity. Wiley, Oxford.
  14. Kopelman, R. E., Prottas, D. J., Thompson, C. A. and Jahn, E. W. (2006) A multilevelexamination of work–life practices: is more always better? Journal of ManagerialIssues, XVIII, 232–253.
  15. Lu J-F, Siu O-L, Spector PE, Shi K (2009) Antecedents and outcomes of a fourfoldtaxonomy of work–family balance in Chinese employed parents. Journal of Occupational Health and Psychology, 14(2):182–192.
  16. Perlow LA, Porter JL (2009) Making time off predictable & required. Harvard Business Review 87:102–109.
  17. Voydanoff P (2005) toward a conceptualization of perceived work-family fit andbalance: a demands and resources approach. J Marriage Fam 67:822–836.
  18. Wright P, Kehoe R (2009) Organizational-level antecedents and consequences of commitment. In Klein HJ, Becker TE, Meyer JP (eds) Commitment in organizations. Accumulated wisdom and new directions. Routledge, New York, NY, pp 285–307