مدل یابی معادلات ساختاری رابطه عدالت ادراک شده با رفتارهای فرانقشی با بررسی نقش میانجی انعطاف پذیری شناختی در پرسنل شرکت مخابرات ایران

مقالات آماده انتشار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه آموزشی روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد سمنان، سمنان، ایران

2 گروه روانشناسی بالینی، دانشکده پزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد سمنان. سمنان. ایران

3 گروه آموزشی روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شبستر، شبستر، ایران

10.48308/jcoc.2025.238053.1446

چکیده

چکیده:

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین عدالت ادراک شده و رفتارهای فرانقشی با تأکید بر نقش میانجی انعطاف‌پذیری شناختی در کارکنان شرکت مخابرات ایران انجام شد. این مطالعه با استفاده از مدل‌یابی معادلات ساختاری، به دنبال تبیین مکانیسم‌های روان‌شناختی مؤثر بر رفتارهای فرانقشی کارکنان در محیط‌های سازمانی بود.

روش: روش پژوهش توصیفی-همبستگی با رویکرد مدل‌یابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری شامل کلیه کارکنان شرکت مخابرات ایران بود که تعداد ۳۹۳ نفر با روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. داده‌ها با استفاده از پرسشنامه عدالت سازمانی ادراک شده کالکیت (2001)، پرسشنامه رفتارهای فرانقشی ارگان (1988)، و پرسشنامه انعطاف‌پذیری شناختی دنیس و وندر وال (2010) جمع‌آوری شد. تحلیل آماری داده ها به روش مدل یابی معادلات ساختاری و با استفاده از نرم‌افزارSPSS 26 و 24‌AMOS انجام شد.

یافته ها: نتایج نشان داد که عدالت ادراک شده رابطه مثبت و معناداری با رفتارهای فرانقشی دارد. همچنین، انعطاف‌پذیری شناختی به عنوان متغیر میانجی، تأثیر مثبت و معناداری در این رابطه نشان داد. شاخص‌های برازش مدل حاکی از برازش مطلوب مدل پیشنهادی بود.

نتیجه گیری: یافته‌های این پژوهش بر اهمیت عدالت سازمانی و انعطاف‌پذیری شناختی در ارتقای رفتارهای فرانقشی تأکید دارد. این نتایج می‌تواند به مدیران سازمان‌ها در طراحی برنامه‌های بهبود عدالت ادراک شده و تقویت انعطاف‌پذیری شناختی کارکنان کمک کند، که در نهایت منجر به افزایش مشارکت و بهره‌وری سازمانی می‌شود. این مطالعه چارچوبی نظری برای پژوهش‌های آینده در حوزه رفتار سازمانی فراهم می‌کند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Structural equation modeling of the relationship between perceived justice and extra-role behaviors by examining the mediating role of cognitive flexibility in Iranian telecommunications company personnel

نویسندگان [English]

  • Mojtaba Rajabpour 1
  • Ali Motahhari 2
  • Javad Sahebi Kuzeh kanan 3
1 Department of Psychology, Islamic Azad University, Semnan Branch, Semnan, Iran
2 Department of Clinical Psychology, Faculty of Medicine, Islamic Azad University, Semnan Branch, Semnan, Iran
3 Department of Psychology, Islamic Azad University, of Shabestar Branch, Shabestar, Iran
چکیده [English]

Abstract:

Aim: The present study aimed to investigate the relationship between perceived justice and organizational citizenship behaviors (OCBs), with an emphasis on the mediating role of cognitive flexibility among employees of Iran Telecommunication Company. Using structural equation modeling, this research sought to explain the psychological mechanisms influencing employees' OCBs in organizational settings.

Methods: The study employed a descriptive-correlational approach with structural equation modeling. The statistical population included all employees of Iran Telecommunication Company, with a sample of 393 individuals selected through convenience sampling. Data were collected using Colquitt's (2001) Perceived Organizational Justice Questionnaire, Organ's (1988) Organizational Citizenship Behavior Questionnaire, and Dennis and Vander Wal's (2010) Cognitive Flexibility Inventory. Statistical analysis was performed using structural equation modeling via SPSS 26 and AMOS 24 software.

Results: The results indicated a significant positive relationship between perceived justice and OCBs. Additionally, cognitive flexibility as a mediating variable showed a significant positive effect on this relationship. The model fit indices confirmed the favorable fit of the proposed model.

Conclusion: The findings highlight the importance of organizational justice and cognitive flexibility in enhancing OCBs. These results can assist organizational managers in designing programs to improve perceived justice and strengthen employees' cognitive flexibility, ultimately leading to increased participation and organizational productivity. This study provides a theoretical framework for future research in the field of organizational behavior.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cognitive flexibility
  • extra-role behaviors
  • perceived justice
  • structural equations
مشاوره شغلی و سازمانی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 05 اردیبهشت 1404

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار