تأملی بر ویژگی‌های معلمان مبتلا به فلات شغلی: یافته‌های یک مرور نظام‌مند

نوع مقاله : مقاله مروری

نویسندگان

1 عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی

2 استاد گروه مدیریت آموزشی، دانشکده مدیریت دانشگاه خوارزمی

3 استادیار گروه آموزشی مدیریت آموزشی دانشکده مدیریت

4 دانشجوی دکتری، رشته مدیریت آموزشی، دانشکده مدیریت، دانشگاه خوارزمی

چکیده

هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی  ویژگی‌های معلمان مبتلا به فلات شغلی انجام گرفت. روش: این پژوهش با استفاده از روش تحقیق کیفی و رویکرد مرور نظام‌مند انجام شد. مؤلفه‌های شناسایی شده از طریق بررسی اسناد و منابع علمی موجود در زمینه فلات شغلی معلمان به‌دست آمدند. در مجموع 26 منبع انتخاب و  مورد بررسی و تحلیل قرار گرفتند. به‌منظور بررسی و تجزیه و تحلیل داده‌های حاصل از منابع علمی موجود، از روش تحلیل محتوای استقرایی در سه سطح باز، محوری و گزینشی استفاده شد. یافته‌ها: نتایج مطالعه درباره ویژگی‌های فلات شغلی معلمان منجر به شناسایی 15 مؤلفه شد که عبارتند از: 1- بی‌میلی و انگیزه پایین نسبت به فعالیت‌های کاری 2- نگرش منفی به شغل و شرایط شغلی-سازمانی  3- ضعف در سلامت روانی- جسمانی 4- رضایت شغلی پایین 5- عدم توجه به رشد و توسعه شغلی 6- کاهش عملکرد 7- عدم بروز خلاقیت و تنوع در کار 8- حضور منفعلانه در محیط کار 9- حضور نامنظم در محل کار10- ایجاد جو منفی در محیط کار و ترغیب رفتارهای مخرب سازمانی 11- دشواری در تطابق با محیط و شرایط کاری 12- تنبلی آگاهانه 13- نیت ترک شغل 14- پایین بودن حس وفاداری و تعهد به شغل و سازمان  و 15- تعامل نامناسب با دانش‌آموزان. نتیجه‌گیری: در مجموع مؤلفه‌ها و نشانگرهای شناسایی شده در این پژوهش حاکی از اثرگذاری منفی فلات شغلی بر ابعاد مختلف روانی- جسمانی و عملکردی معلمان است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Reflection on Characteristics of Teachers with Career Plateau: A Systematic Review

نویسندگان [English]

  • Hasanreza zeinabadi 1
  • Bigan Abdollahi 2
  • hossain abbasian 3
  • zahra kaeidi 4
1 associate professor of Kharazmi university
2 Professor, Department of Educational Administration, Faculty of Management, Kharazmi University, Tehran, Iran
3 Assistant Professor of Educational Management Faculty of Management
4 PhD Student in Educational Administration, Faculty of Management , kharazmi university. Tehran. Iran
چکیده [English]

Aim: This study aimed to determine the characteristics of teachers with career plateaus. Methods: This study used a qualitative research design and a systematic review approach. Several components of career plateau were identified through a review of scholarly documents and resources in the area of teachers' career plateau. A total of 26 sources were selected and analyzed. Inductive content analysis with three coding phases (i.e., open, axial, selective) was used to analyze the scientific data sources. Results: The current study identified 15 components of teachers' career plateau characteristics, including 1-Reluctance and low work motivation; 2 - Negative attitude toward work and job- organizational conditions; 3 - Weakness of mental-physical health; 4 - Low job satisfaction; 5 - Lack of attention to career development; 6 - Decreased performance; 7 - Lack of creativity and diversity at work; 8- Passive attendance at work; 9- Irregular attendance at work; 10- Creating a negative work environment and promoting disruptive organizational behaviors; 11- Difficulty adjusting to the work environment; 12- Conscious laziness; 13- Intention to leave the workplace; 14- Low sense of loyalty and commitment to the workplace and organization; and 15- Poor communication with students. Conclusion: The identified components and indices represent the negative effect of career plateau on teachers' mental-physical and functional dimensions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Teachers' Career Plateau
  • Systematic Review
  • Career Plateau Characteristics
*آخوندی، فاطمه و صفایی موحد، سعید (1394). بررسی نقش ادراک از توسعه حرفه‌ای بر روی دلبستگی شغلی، فلات محتوایی شغل و فرسودگی شغلی در معلمان ابتدایی شهرستان کاشان. مدیریت و برنامه ریزی در نظامهای آموزشی، 8(15)، 104-83.
*ابراهیمی، صلاح الدین، سیفی، علی، محمودی، محمد و سعادت، سارا (1399). نقش حمایت سازمانی و حمایت مافوق بر فلات شغلی، محتوایی و ساختاری معلمان، فصلنامه توسعه حرفه‌ای معلم، 5(1)، 13-1.
احمدی، پروین، رضا‌زاده شیراز، فاطمه بیگم و صادقی، فرشته (1393). عوامل مؤثر به تمایل در ترک خدمت فرهنگیان دارای تحصیلات عالی (کارشناسی ارشد و بالاتر). فصلنامه اندیشه‌های نوین تربیتی، 10(1)، 95-73.
*حاتمی، سیده محبوبه (1396). بررسی رابطه بین فلات شغلی و لنگرهای شغلی با تعهد سازمانی و فرسودگی شغلی در کلیه معلمان زن متوسطه دوم شهرستان راز وجرگلان، (پایان‌نامه کارشناسی ارشد منتشر نشده). دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ارومیه، ایران.
حکاک، محمد، منتظری نجف‌آبادی، راضیه (1399)، نقش نظارت توهین‌آمیز بر تنش شغلی و انحراف کارکنان بانک‌های منتخب شهرستان نجف‌آباد با نقش میانجی خود‌‎ تنظیمی، فصلنامه مشاوره شغلی و سازمانی، 12(44)، 24-9.
*جوکار، علی اکبر، امینی، محمد تقی و صادقی، صادق (1397). بررسی رابطه بین تفکر استراتژیک مدیران با سکون‌زدگی شغلی کارکنان در اداره کل آموزش و پرورش استان چهارمحال و بختیاری. فصلنامه مدیریت سازمان‌های دولتی، 6(2)، 148-137.
*خنیفر، حسین، ابراهیمی، صلاح الدین، غلامی، بهمن (1400). تأثیر فلات شغلی ساختاری و محتوایی بر انگیزش شغلی معلمان. نشریه پویش در آموزش علوم انسانی، 7(22)، 22-1.
*زردشتیان، شیرین، حسینی، مریم و کریمی، جواد (1396). اثر فلات‌زدگی شغلی بر تمایل به ترک خدمت با ملاحظه نقش میانجی فرسودگی شغلی دبیران تربیت بدنی استان کرمانشاه، فصلنامه مطالعات مدیریت رفتارسازمانی در ورزش، 4(3)، 69-61.
*سعیدی، محمدرضا، قادرنهزمی، محمد رضا و صفوی گردینی، عباس (1394). بررسی سکون‌زدگی شغلی دبیران آموزش و پرورش ناحیه 2 کرمان. دومین کنفرانس ملی توسعه پایدار در علوم تربیتی و روانشناسی، مطالعات اجتماعی و فرهنگی. تهران، مرکز مطالعات و تحقیقات اسلامی سروش حکمت مرتضوی، مؤسسه آموزش عالی مهر اروند، مرکز راهکارهای دستیابی به توسعه پایدار.
شیربگی، ناصر و آریامنش، مریم (1396). بازنمایی معانی معلمان از تجارب مسیر شغلی، فصلنامه مشاوره شغلی و سازمانی، 9(31)، 84-65.
*کریمیان‌پور، غفار، زاهد بابلان، عادل، خالق‌خواه، علی و رضایی شریف، علی (1396). رابطۀ بین ویژگی‌های فردی و تنبلی سازمانی در بین معلمان مدارس ابتدایی: نقش میانجی سکون‏‌زدگی شغلی. فصلنامه مدیریت مدرسه، 5(2)، 56-41.
یاسینی، علی، عباسیان، عبدالحسین و یاسینی، طاهره (1392). نقش سبک رهبری توزیعی مدیران بر عملکرد شغلی معلمان مدارس متوسطة شهر مهران: ارائه یک مدل، فصلنامه رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، 13، 4(1)، 50-33.