نقش واسطه‌ای هوش هیجانی در مدل مفهومی رابطه طرحواره-های ناسازگار اولیه و فرسودگی شغلی در پرستاران

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه روانشناسی و علوم تربیتی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه خاتم، تهران، ایران.

2 کارشناس ارشد مشاوره توانبخشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن

چکیده

هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی نقش واسطه‌ای هوش هیجانی در رابطه بین طرحواره‌های ناسازگار اولیه و فرسودگی­شغلی در پرستاران بود. روش: روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه‌ آماری پژوهش شامل کلیه پرستاران زن و مرد در دو بیمارستان شریعت­رضوی و شهید چمران شهر تهران در سال 1398 بود که با روش سرشماری 186 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه فرسودگی­شغلی مسلش (MBI)، پرسشنامه هوش­هیجانی برادبری-گریوز و فرم کوتاه شده‌ طرحواره‌های ناسازگار اولیه یانگ (SQ-SF) استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده­ها از آزمون ضریب همبستگی پیرسون و روش تحلیل­مسیر و نرم‌افزارهای SPSS و LISREL استفاده شد. یافته ­ها: نتایج آزمون همبستگی نشان از وجود رابطه معنی­دار بین پنج طرحواره ناسازگار اولیه با هوش­هیجانی و فرسودگی شغلی بود و همچنین رابطه هوش­هیجانی با فرسودگی شغلی تایید شد (05/0>p). آزمون مدل پژوهش نشان داد سه طرحواره بریدگی و طرد، خودمختاری و عملکرد مختل و گوش به زنگی بیش از حد هم به طور مستقیم و هم با میانجی­گری هوش هیجانی بر فرسودگی شغلی تاثیر دارند. طرحواره محدودیت­های مختل به طور مستقیم بر فرسودگی­شغلی موثر است و طرحواره دیگر جهت­مندی اثر مستقیم یا غیر مستقیم بر فرسودگی شغلی ندارد. نتیجه­ گیری: با توجه به یافته­های پژوهش می­توان نتیجه گرفت که در فرسودگی شغلی، چهار طرحواره­ ناسازگار اولیه (طرحواره بریدگی و طرد، خودمختاری و عملکرد مختل، گوش به زنگی بیش از حد و محدودیت‌های مختل) و هوش هیجانی نقش دارند بنابراین روانشناسان و مشاوران می­توانند به نقش این عوامل در پیشگیری و کاهش فرسودگی شغلی توجه ویژه­ای نمایند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Mediating Role of Emotional Intelligence in the Conceptual Model of the Relationship between Early Compromise Psychosis and Job Burnout in Nurses

نویسندگان [English]

  • mandana niknam 1
  • Shokoh Ghodratifar 2
1 Assistant Professor, Department of Psychology and Educational Sciences, Faculty of Humanities, Khatam University, Tehran, Iran.
2 Islamic Azad University of Roodehen
چکیده [English]

Aim: The present study aimed to investigate the mediating role of emotional intelligence in the relationship between early maladaptive schemas and burnout in nurses. Methods: The research method was descriptive-correlational. The statistical population of the study included all male and female nurses in Shariat Razavi and Shahid Chamran hospitals in Tehran in 2019. The census method was used to sample 186 individuals. Maslach Burnout Inventory (MBI), Bradbury-Graves Emotional Intelligence Questionnaire, and Young's Early Maladaptive Schema Questionnaire-Short Form were used to collect data. Pearson correlation coefficient test by path analysis method using SPSS and LISREL software was used to analyze the data. Results: The results of the correlation test showed a significant relationship between the five early maladaptive schemas with emotional intelligence and burnout, and the relationship between emotional intelligence and burnout was also confirmed (p<0.05). The test of the research model showed that detachment and rejection, autonomy and dysfunction, and excessive ringing in the ears influence burnout both directly and have been mediated by emotional intelligence. Disturbed compulsions directly affect burnout, and other directional schemas have no direct or indirect effect on burnout. Conclusion: As findings, it can be concluded that there are four early maladaptive schemas (exclusion and rejection schemas, autonomy and disrupted functioning, excessive ringing, and disrupted compulsions), and emotional intelligence plays a role in burnout so psychologists and counselors can pay special attention to these factors for preventing and reducing burnout.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Job burnout
  • Emotional intelligence
  • Maladaptive Schemas
  • Nurses

مراجع

اسدی زندی، مینو؛ سیاری، رقیه؛ عبادی، عباس و سنایی نسب، هرمز. (1388). وضعیت سلامتی پرستاران نظامی. مجله طب نظامی، 11 (3)، 141-135
آقایار، سیروس و شریفی درآمدی، پرویز. (1393). هوش هیجانی سازمانی. تهران: انتشارات سپاهان.
آهی، قاسم. (1385). هنجاریابی نسخه کوتاه پرسشنامه طرحواره یانـگ. پایــان­نامــه کارشناســی ارشــد روانشناســی، تهــران، دانشــکدة روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی.
توان، اصغر؛ چهرزاد، مینو؛ کاظم نژاد، احسان و سدری، نادیا. (1395). ارتباط بین هوش هیجانی و فرسودگی شغلی پرستاران. پرستاری و مامایی جامع نگر. سال 26، شماره 80، 58-49.
حارث‌آبادی، مهدی؛ شریفی، حسن و یعقوبی، محسن. (1397). ارتباط بین هوش هیجانی و فرسودگی شغلی در پرستاران. مجله دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی. سال94، دوره7(3): 536-527.
شفیع­آبادی، عبدالله؛ و نیکنام، ماندانا (1394). رابطه کمال­گرایی با فرسودگی شغلی در پرستاران: نقش واسطه­ای خویشتن­پذیری غیرمشروط، مطالعات روانشناختی، 11 (1)، 115-139.
فیلیان، عماد. (1371). بررسی میزان افسردگی شغلی و ارتباط آن با روش­های مقابله­ای به کار گرفته شده توسط پرستاران، پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس.
کلالی مقدم، بهرام. (1394). رابطه کمال‌گرایی و طرحواره‌های ناسازگار اولیه با فرسودگی شغلی پرستاران. دومین کنفرانس ملی توسعه پایدار در علوم تربیتی و روانشناسی، مطالعات اجتماعی و فرهنگی.
گلدارد، دیوید. (2000). مفاهیم بنیادی و مباحث تخصصی در مشاوره: آموزش و کاربرد مهارت‌های خرده در مشاوره فردی. ترجمه سیمین. حسینیان (1374). تهران: انتشارات کمال تربیت.
گنجی، حمزه. (1384). هوش هیجانی، تهران: نشر ساوالان.
یانگ جفری، کلاسکو ژانت، ویشار مارجوری. (1950) . طرحواره درمانی: راهنمای کاربردی برای متخصصان بالینی. ترجمه حسن حمیدپور (1386). چاپ اول، تهران: انتشارات ارجمند.
یانگ، جفری. (1994). شناخت درمانی برای اختلالات شخصیت: رویکرد متمرکز بر طرحواره. ترجمه علی صاحبی و حسن حمیدپور (1384). چاپ اول، تهران: انتشارات ارجمند.
مشاوره شغلی و سازمانی
دوره 13، شماره 2
شهریور 1400
صفحه 35-50

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار