طراحی و آزمودن الگویی از برخی پیشایندهای انگیزش شغلی در کارکنان شرکت بهره‌برداری نفت و گاز مارون

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 گروه روانشناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران.

2 گروه روانشناسی عمومی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بهبهان، بهبهان، ایران.

3 گروه روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد دشت آزادگان، دشت آزادگان، ایران.

چکیده

ایجاد انگیزش، یکی از بزرگ‌ترین دغدغه‌های مدیران کنونی است. از این رو، هدف پژوهش حاضر طراحی و آزمودن الگویی از برخی پیشایندهای انگیزش شغلی (رضایت از ارزشیابی عملکرد، رضایت از درآمد، عدالت سازمانی و خودپایی) بود. روش پژوهش حاضر، توصیفی از نوع طرح همبستگی است. نمونه این پژوهش شامل 225 نفر از کارکنان شرکت بهره‌برداری نفت و گاز مارون بود که به روش تصادفی طبقه‌ای انتخاب شدند. پرسشنامه‌های رضایت از ارزشیابی عملکرد (مایر و اسمیت، 2000)، رضایت از درآمد (اسمیت و همکاران، 1969)، عدالت سازمانی (کالکوئیت، 2001)، خودپایی (لنوکس و وولف، 1984) و انگیزش شغلی (رابینسون، 2004) جهت جمع‌آوری داده‌ها مورد استفاده قرار گرفتند. ارزیابی الگوی پیشنهادی از طریق الگویابی معادلات ساختاری (SEM) با استفاده از نرم‌افزار AMOS-22 و SPSS-22 انجام گرفت. یافته‌ها نشان‌دهنده برازش خوب الگوی پیشنهادی با داده‌ها بودند. برازش بهتر الگو پس از حذف یک مسیر غیرمعنی‌دار حاصل شد. نتایج پژوهش نشان دادند که تمامی مسیرهای مستقیم به جز مسیر مستقیم رضایت از درآمد به انگیزش شغلی، معنی‌دار بودند. به‌طور کلی نتایج نشان داد که رضایت از ارزشیابی عملکرد، عدالت سازمانی و خودپایی می‌توانند در پیش‌بینی انگیزش شغلی کارکنان نقش مهمی ایفا کنند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Designing and testing a model of some antecedents of job motivation in employees of Maroon Petroleum Industry Company

نویسندگان [English]

  • noori kaabomeir 1
  • Reza Aziziyeh 2
  • Ali Khalafi 3
1 Department of Psychology, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran.
2 Department of General Psychology, Islamic Azad University, Behbahan Branch, Behbahan, Iran.
3 Department of Psychology, Islamic Azad University, Azadegan Plain Branch, Azadegan Plain, Iran.
چکیده [English]

Motivating is one of the biggest concerns of current managers. So, the purpose of this study was designing and testing a model of some antecedents of job motivation (satisfaction with performance appraisal, satisfaction with pay, organizational justice and self-monitoring). The method of this study is a descriptive correlational design. The sample consisted of 225 employees of Maroon Petroleum Industry Company who were selected by stratified random sampling method. The participants completed satisfaction with performance appraisal (Meyer & Smith, 2000), satisfaction with pay (Smith et al., 1969), organizational justice (Colquitt, 2001), self-monitoring (Lennox & Wolfe, 1984), and job motivation (Robinson, 2004) questionnaires. Fitness of the proposed model was examined by structural equation modeling (SEM), using AMOS-22 and SPSS-22 software packages. Results indicated that the proposed model fit the data properly. Better fit and more significant results obtained by omitting 1 non-significant path. Findings also showed that all direct paths except satisfaction with pay to job motivation, were significant.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Satisfaction with Performance Appraisal
  • Satisfaction with Pay
  • Organizational Justice
  • Self-monitoring
  • job motivation

مراجع

  1. ارشدی، نسرین. (1386). طراحی و آزمون الگویی از پیشایندها و پیامدهای مهم انگیزش شغلی در کارکنان شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب – منطقه اهواز. پایان نامه دکتری روانشناسی صنعتی و سازمانی، دانشگاه شهید چمران اهواز.
  2. احمدی چگنی، سحر؛ نیسی، عبدالکاظم؛ و ارشدی، نسرین. (1394). رابطه متغیرهای شخصیتی و سازمانی با انگیزش شغلی. مجله علوم رفتاری، 9(2)، 157-147.
  3. اسماعیلی مزیدی، مهدی. (1392). شناسایی عوامل مژثر بر انگیزش کارکنان بانک سپه استان فارس. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، واحد بین‌الملل دانشگاه شیراز.
  4. اصفهانی‌‌اصل، مریم؛ و صداقت‌جو، مسعود. (1394). رابطه سبک رهبری، عدالت سازمانی و توانمندسازی روان‌شناختی با انگیزش شغلی و تعهد سازمانی در کارکنان زن. فصلنامه زن و فرهنگ، 6(24)، 94-81.
  5. حاجی علی ‌اکبری، رضا؛ دهقانی‌زاده، محمد؛ و برومند، شهرام. (1395). شناسایی عوامل مؤثر ایجاد انگیزه در کارکنان ستاد سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور. پنجمین همایش ملی و چهارمین همایش بین‌المللی مهارت‌آموزی و اشتغال، تهران، 18 مرداد، ص. 13-1.
  6. حیاتی، داود. (1389). اثر ابعاد چهارگانه‌ی خشنودی از درآمد بر قصد ترک شغل با توجه به نقش میانجی‌گری خشنودی شغلی، تعهد سازمانی و انگیزش شغلی در کارکنان شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب- منطقه اهواز. پایان‌نامه کارشناسی ارشد روان‌شناسی صنعتی و سازمانی، دانشگاه شهید چمران اهواز.
  7. خراسانی، اباصلت؛ و زمانی‌منش، حامد. (1396). نقش انگیزش شغلی در یادگیری سازمانی و توانمندسازی روان‌شناختی در راستای بهبود عملکرد اقتصادی کارکنان شهرداری. فصلنامه اقتصاد و مدیریت شهری، 5(3)، 111-97.
  8. کعب‌عمیر، نوری؛ جهاندیده، نگار؛ و هاشمی شیخ‌شبانی، سید اسماعیل. (1394). بررسی رابطه ابعاد موانع سازمانی با ایعاد انگیزش شغلی خودتعیین‌کنندگی. فصلنامه مشاوره شغلی و سازمانی، 7(24)، 50-29.
  9. نعامی، عبدالزهرا؛ هاشمی، سید اسماعیل؛ و انصافداران، فریده. (1392). بررسی رابطه علّی تطابق در محیط کار با رفتارهای مدنی سازمانی و رفتارهای ضدتولید در محیط کار با میانجی‌گری انگیزش شغلی. فصلنامه مشاوره شغلی و سازمانی، 5(16)، 127-109.
  10. نوربخش، مهوش؛ و علی‌زاده، محمود. (1383). بررسی رضایت شغلی دبیران تربیت بدنی شهرستان اهواز. نشریه حرکت، 22، 189-171.
  11. هاشمی، اسماعیل؛ و رجبی، غلامرضا. (1390). بررسی اعتبار و پایایی مقیاس چهار عاملی عدالت سازمانی. فصلنامه مشاوره شغلی و سازمانی، 3(7)، 24-9.
  12. Ambrose, M. L. (2002). Contemporary justice research: A new look at familiar questions. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 89, 803-812.
  13. Biderman, M. (2008). Relating proactive personality and the big five to organizational citizenship behaviors [Dissertation]. Chattanooga: University of Tennessee.
  14. Çelik, M., & Sariturk, M. (2012). Organizational justice and motivation relationship: The case of Adiyaman University. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(21), 353-382.
  15. Chiu, R. (2000). Does perception of pay equity, pay satisfaction and job satisfaction mediate the effect of positive affectivity on work motivation? Social Behavior and Personality: An International Journal, 28(2), 177-184.
  16. Cook, J., & Crossman, A. (2004). Satisfaction with PASs. Journal of Managerial Psychology, 5, 526-541.
  17. Cramer, K. M., & Gruman, J. A. (2002). The Lennox and Wolfe Revised Self-Monitoring Scale: latent structure and gender invariance. Personality and Individual Differences, 32, 627-637.
  18. Evans, M. W. (2008). Self-monitoring as a determinant of job selection in the workplace. Theses of Master of Arts in General Psychology, University of North Florida.
  19. Fakhimi, F., & Raisy, A. (2013). Satisfaction with performance appraisal from the employees’ perspective and its behavioral outcomes (case study of headquarters offices of Bank Refah). European Online Journal of Natural and Social Sciences, 2(3), 296-305.
  20. Kuvaas, B. (2006). Performance appraisal satisfaction and employee outcomes: mediating and moderat‌ing roles of work motivation. International Journal of Human Resource Management, 17(3), 504–522.
  21. Lennox, R. D., & Wolfe, R. N. (1984). Revision of the self-monitoring scale. Journal of Personality and Social Psychology, 46(6), 1349-1364.
  22. Locke, E. A., & Latham, G. P. (2004). What should we do about motivation theory? Six recommendations for the twenty-first century. Academy of Management Review, 29, 388- 403.
  23. Lunenburg, F. C. (2011). Goal-setting theory of motivation. International Journal of Management, Business and Administration, 15(1), 1-6.
  24. Meyer, J. P., & Smith, C. A. (2000). HRM practices and organizational commitment: Test of a mediation model. Canadian Journal of Administrative Sciences, 17, 319–31.
  25. Miner, J. B. (2003). The rated importance, scientific validity, and practical usefulness of organizational behavior theories: A quantitative review. Academy of Management Learning and Education, 2, 250-268.
  26. Mowday, R. T., & Colwell, K. A. (2003). Employee reactions to unfair outcomes in the workplace: The contributions of Adams’ equity theory to understanding work motivation. Motivation Work Behavior, 65-82.
  27. Obiekwe, N. (2016). Employee motivation and performance. Thesis of Business Management, Centria University of Applied Sciences.
  28. Pinder, C. C. (1998). Work motivation in organizational behavior. Englewood Cliffs: NJ: Prentice Hall.
  29. Smith, P. C., Kendall, L. M., & Hulin, C. L. (1969). The measurement of satisfaction in work and retirement. Chicago: Rand McNally.
  30. Snyder, M. (1974). The self-monitoring of expressive behavior. Journal of Personality and Social Psychology, 30, 526-537.
  31. Steers, R. M., Mowday, R. T., & Shapiro, D. L. (2004). The future of work motivation. Academy of Management Review, 29, 379-387.
  32. Stringer, C., Didham, J., & Theivananthampillai, P. (2011). Motivation, pay satisfaction, and job satisfaction of front‐line employees. Qualitative Research in Accounting & Management, 8(2), 161-179.
  33. Suciu, L. E., Mortan, M., & Lazar, L. (2013). Vroom's expectancy theory. An empirical study: Civil servant's performance appraisal influencing expectancy. Transylvanian Review of Administrative Sciences, 39, 180-200.
  34. Valdez, M. E. (2009). Resources, motivation, and work-family interface as antecedents of entrepreneurial success [Dissertation]. Manoa: University of Hawaii.
  35. Van Saane, N., Sluiter, J. K., Verbeek, J. H., & Frings-Dresen, M. H. (2003). Reliability and validity of instruments measuring job satisfaction--a systematic review. Occupational Medicine, 53(3), 191-200.
  36. Wolf, H., Spinath, F.M., Riemann, R., & Angleitner, A. (2009). Self-monitoring and personality: A behavioral-genetic study. Personality and Individual Differences, 47, 25-29.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار