توسعه دانش‌حرفه‌ای معلمان بر مبنای نیازهای اساسی ‌روان‌شناختی دانش‌آموزان: مؤلفه‌های درگیری‌تحصیلی و ادراک کنترل زمان

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روان‌شناسی تربیتی. دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.

2 دانشیار گروه روانشناسی عمومی، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.

3 دانشیار گروه روانشناسی بالینی، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.

چکیده

هدف: هدف از این مطالعه، ارائه راهکارهای عملی جهت توسعه‌ی دانش‌حرفه‌ای معلمان برمبنای نیازهای اساسی‌‌روان‌شناختی دانش‌آموزان، باتوجه به دومتغیر درگیری‌تحصیلی و ادراک کنترل ‌زمان بود. روش: روش پژوهش ازنوع همبستگی است. جامعه‌آماری کلیه‌ی دانش‌آموزان دخترمقطع دوره‌ی متوسطه دوم، (8000 نفر) بودند. شرکت‌کنندگان 316 دانش‌آموز (16 تا 18 سال) دختر دورۀ متوسطۀ دوّم بودند که باروش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای چند مرحله‌ای انتخاب شدند و  به سه پرسشنامه مدیریت‌زمان ماکان (1994)، خودتعیین‌گری گاردیا، دسی ورایان (2000) و درگیری‌تحصیلی ریو (2013) پاسخ دادند. ازنظریه خودتعیین‌گری دسی‌‌‌‌و رایان برای ارزیابی نیازهای اساسی ‌‌روان‌شناختی (متغیر ملاک) و از نظریه مدیریت‌زمان ماکان، برای ارزیابی ادراک کنترل‌زمان (متغیرپیش‌بین) استفاده شد. یافته‌ها: روش‌آماری همبستگی و رگرسیون چندگانه و گام‌به‌گام بود. مدیریت‌زمان و درگیری‌تحصیلی، (%18تا21) واریانس نیازهای‌ اساسی ‌‌روان‌شناختی تبیین می‌کنند. هدف‌گزینی، مکانیسم‌های مدیریت‌زمان و درگیری‌شناختی، پیش‎بینی‌کننده‌های نیاز خودپیروی، نمره‌کل درگیری‌تحصیلی (شناختی و عاملی) و ادراک‌کنترل‌زمان پیش‌بینی‌کننده‌های نیازشایستگی و درگیری‌تحصیلی و مکانیسم‌های مدیریت‌زمان، به‌عنوان پیش‌بینی‌کننده‌های نیاز پیوند شناسایی شدند. نتیجه گیری: دراین مطالعه، مؤلفه‌های فردی محیط‌های یادگیری مطالعه شد، پیشنهاد می‌شود، مؤلفه‌های محیطی همچون روابط معلم ـ دانش آموز، سبک‌های یادگیری و تدریس مطالعه شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Developing Teachers 'Professional Knowledge Based on The Students' Basic Psychological Needs: Components of Learning Engagement and Time Control Perception

نویسندگان [English]

  • sanaz dehghan marvasty 1
  • valiollah farzad 2
  • Robabeh Noori 3
1 PhD student in Educational Psychology. Faculty of Psychology and Educational Sciences, Kharazmi University, Tehran, Iran.
2 Associate Professor, Department of General Psychology, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Kharazmi University, Tehran, Iran.
3 Associate Professor, Department of Clinical Psychology, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Kharazmi University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Aim: This study aimed to find practical solutions for developing teachers' professional knowledge based on students' psychological needs according to the two variables of academic engagement and Time control perception. Methods: The research method was a correlation correlational research design. The statistical population was all-female secondary school students (N=8000). The participants were 316 female high school students (16-18 years old) who were selected by multistage random sampling method and responded to the Macan Time Management Questionnaires (1994), Gardia, Deci & Ryan (2000), and Reeve's Academic Engagement Questionnaire(2013). In this study, we used Deci and Ryan's self-determination theory to assess psychological needs (criterion variable) and Macan's time management theory to assess the perception of time control (predictor variable). Results: The statistical method is correlation and stepwise and multiple regression. Time management and academic engagement were predictors (18 - 21%) of variance in basic psychological needs. The mechanisms of goal setting and time management, and cognitive engagement were predictors of autonomy need. Total academic engagement (cognitive and acting) and perceptions of time control were predictors of the competence need. Academic engagement and time management mechanisms were identified as predictors of the relationship need. Conclusion: This study examined individual components of the learning environment. It is suggested that environment components such as teacher-student relationships, learning, and teaching styles should be studied.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Teachers Professional Knowledge
  • Academic Engagement Time Management
  • Psychological Needs

مراجع

آخوندی فاطمه؛ صفایی موحد سعید. (1394). بررسی نقش ادراک از توسعه حرفه ای بر روی دلبستگی شغلی، فلات محتوایی شغلی و فرسودگی شغلی در معلمان ابتدایی شهرستان کاشان. مدیریت و برنامه ریزی در نظام های آموزشی، پاییز و زمستان 8، (پیاپی 15): 83 ـ 104.
اقدامی، زهرا؛ یوسفی، فریده. (1397). رابطه بین نیازهای اساسی روان شناختی و درگیری‌تحصیلی   با واسطه گری خودکارآمدی، مجله مطالعات روانشناسی تربیتی، بهار15، (پیاپی 29): 37 ـ 72.
رمضانی، ملیحه و خامسان، احمد. (1396). شاخص های روانسنجی پرسشنامه درگیری‌تحصیلی  ریو 2013: با معرفی درگیری­تحصیلی، فصلنامه اندزاه گیری تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی، پاییز 8، (پیاپی 29): 185 تا 204.
صمدی، معصومه. (1392). بررسی نقش دانش حرفه ای و خودکارآمدی معلمان بر شیوه های ارتباطی مثبت و منفی آنان با دانش‌آموزان. محله مطالعات روانشناسی تربیتی، بهار 10، (پیاپی 17): 105 ـ 126.
طاهری مرتضی، عارفی محبوبه، پرداختچی محمدحسین، قهرمانی محمد. (1392). مدل ادراک و نگرش معلمان نسبت به توسعه حرفه ای در مراکز تربیت معلم: مطالعه ترکیبی. فصلنامه مشاوره شغلی و سازمانی، تابستان 5، (پیاپی 15): 26 ـ 56.
غلامعلی لواسانی, مسعود, خضری آذر, هیمن, صالحی نجفی, مهسا, مالکی, اسداله. (1396). الگوی ساختاری روابط بین نیازهای اساسی ‌روان‌شناختی، انگیزش تحصیلی و درگیری‌تحصیلی در زبان انگلیسی. فصلنامه روان شناسی تربیتی، بهار 13، (پیاپی 43): 35 ـ 58.
فرشاد مریم، فکری کاترین. (1398). ساخت و اعتباریابی پرسشنامه رشد حرفه ای مشاوران. فصلنامه مشاوره شغلی و سازمانی. بهار 11، (پیاپی 38): 127 ـ 150.
موسی سیده شایسته، ابوالمعالی الحسینی خدیجه، میرهاشمی مالک. (1396). ساختار عاملی تائیدی مقیاس ارزیابی شایستگی تحصیلی در دانش‌آموزان دختر نوجوان. فصنامه روانشناسی کاربردی، تابستان 11، (پیاپی 42): 275 ـ 294.
مشاوره شغلی و سازمانی
دوره 13، شماره 2
شهریور 1400
صفحه 129-154

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار