نقش پاداش‌های نقدی و غیر نقدی بر انگیزش کارکنان با میانجیگری تعهد سازمانی

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 مسئول جذب و آموزش شرکت پالایش نفت آفتاب

2 گروه مدیریت وحسابداری، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران

3 دانشیار گروه مدیریت و حسابداری،دانشکده علوم انسانی،دانشگاه زنجان،ایران

چکیده

هدف: سازمان‌ها با مشکلات متعددی در زمینه جذب و نگهداشت نیروهای مستعد روبرو هستند و نیاز به شیوه‌های بهتر برای جذب، توسعه، ارزیابی انگیزش، نگهداشت یا نقل و انتقال آن‌ها دارند. پژوهش کاربردی حاضر با هدف بررسی تأثیر پاداش‌های نقدی و غیرنقدی بر انگیزش کارکنان با نقش میانجی تعهد سازمانی بانک رفاه استان زنجان انجام شده است. روش‌ها: این پژوهش از نظر روش، توصیفی- همبستگی و جامعه آماری، شامل کلیه کارکنان بانک رفاه با جمعیتی بالغ بر 163 نفر می‌باشد. حجم نمونه آماری بالغ بر 136 کارمند در شعب این بانک بوده و با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای غیراحتمالی و هدفمند مورد سنجش قرار گرفتند. ابزارهای پژوهش، پرسشنامه استاندارد انگیزه مکللند (۱۹۵۰) و پرسشنامه تعهد سازمانی آلن و می‌یر (۱۹۹۱) و پرسشنامه محقق ساخته پاداش‌های نقدی با آلفای کرونباخ ۷۱۵/۰ و ضریب پایایی 809/0و پاداش‌های غیر نقدی با آلفای کرونباخ ۸۱۳/۰ و ضریب پایایی 861/0بود که روایی صوری آن به تأیید صاحبنظران رسید. یافته‌ها: برای تجزیه و تحیل داده‌ها از آزمون ضریب همبستگی پیرسون و تکنیک مدلسازی معادلات ساختاری با بهره‌گیری از نرم‌افزار PLS استفاده شد. نتیجه‌گیری: یافته‌ها نشان داد که پاداش‌های نقدی (حقوق و مزایا، عدالت در پرداخت‌ها، تجهیزات محیط کار) و پاداش‌های غیرنقدی (امنیت، مشارکت، رفتار سرپرست، خلاقیت، ارتقا، امکانات آموزشی) بر انگیزش (انگیزش پیشرفت، انگیزش تعلق، انگیزش قدرت) تاثیر مثبت و معنی داری دارد. همچنین تعهد سازمانی کارکنان نقش میانجی را در تاثیر پاداش بر انگیزش کارکنان ایفا می کند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Role of Cash and Non-Cash Rewards on Employees’ Motivation: Organizational Commitment as Mediator

نویسندگان [English]

  • Mostafa Mohammadi 1
  • Ali Mansory 2
  • hossein azimi 3
1 Responsible for recruiting and training Aftab Oil Refining Company
2 Management and Accounting Department, Faculty of Humanities, University of Zanjan. Zanjan, Iran
3 Associate professor, Management and Accounting Department, Faculty of Humanities, University of Zanjan,Ira
چکیده [English]

Purpose: Organizations face many challenges in attracting and retaining talented employees and need better ways to recruit, develop, assess, maintain, or transfer them. This applied study investigates the impact of cash and non-cash rewards on employee motivation with a mediating role of organizational commitment in Refah Bank, Zanjan. Methods: This is a descriptive correlational study. The statistical population includes all employees of the Refah Bank, with a total population of 163. The statistical sample size was 136 employees in the branches of this bank and was obtained using non-probability and purposive cluster sampling methods. The instruments were McClelland's Motives Questionnaire (1950) and Allen, Meyer's Organizational Commitment Scale (1991) and a researcher-developed questionnaire for cash rewards with a Cronbach's alpha of 0.71 and a reliability coefficient of 0.809 and on non-cash rewards with a Cronbach's alpha of 0.133 and  0.861 whose face validity was confirmed by experts. Results: Pearson correlation coefficient test and structural equation modeling technique with PLS software were used to analyze the data. Conclusion: The results show that monetary rewards (salary and benefits, fair pay, workplace amenities) and in-kind rewards (safety, participation, supervisor behavior, creativity, promotion, training opportunities) have a positive and significant impact on motivation (achievement motivation, affiliation motivation, power motivation). Employees' organizational commitment also plays a mediating role in the impact of rewards on employees’ motivation.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cash Rewards
  • Motivation
  • Non-Cash Rewards
  • Organizational Commitment
  • Refah Bank
احدزاده، سجاد؛ دانش فرد، کرم اله و معمارزاده طهران، غلامرضا. (1400). طراحی الگوی جبران خدمات کارکنان دولت و مقایسه تطبیقی آن در انواع سازمان‌های دولتی. پژوهش‌های مدیریت منابع انسانی، 13(3)، 115-167.
اکبری، زینب و پور ابراهیم، تقی. (1400). اثربخشی آموزش گروهی روانشناسی مثبت‌نگر بر اشتیاق شغلی و انگیزه شغلی کارمندان. مشاوره شغلی و سازمانی، 13(2)، 23-34.
آقازاده، اکبر و شیرمحمدزاده، محسن (1400). رابطه مهارتهای ارتباطی با انگیزه شغلی و تعهدسازمانی کارکنان ادارات ورزش و جوانان استان آذربایجان غربی. مدیریت و رفتار سازمانی در ورزش، 10(2)، 61-70.
بخردی نسب، وحید و صالحی, فریده. (1400). تاثیر شوک برون‌زاد واردات در سطح صنعت بر پاداش نقدی مدیرعامل (مورد مطالعه: شرکت‌های پیشرو و رقیب در بورس بهادار تهران). تحقیقات نوین مدیریت خاتم، 2(2)، 24-42.
بخردی نسب، وحید. (1399). تأثیر کیفیت پرتفوی وام بر عملکرد مالی با درنظرگرفتن نقش تعدیل‌گر سلامت مالی. پژوهش های راهبردی بودجه و مالی، 1(4)، 143-177.
چناری، علیرضا؛ روحانی، سیده فاطمه و پارسا معین، کورش. (1400). شناسایی عوامل اثرگذار بر توانمندسازی سازمانی بر اساس مدیریت دانش در میان کارکنان شعب بانک سپه شهر تهران. پژوهشنامه تربیتی، 16(67)، 1-20.
حسینی، شهاب‌الدین و عبدالشاه، محمد. (1396). بررسی رابطه بین انواع پاداش و رضایت شغلی کارکنان- مطالعه موردی: بانک گردشگری، فصلنامه مشاوره شغلی و سازمانی، 9(32)، پاییز، 90-109.
حمیدی بیناباج، مژگان. (1396). طراحی مدل ارتقاء بهرهوری کارکنان در سازمان: تبیین نقش سرمایه روانشناختی، فصلنامه مشاوره شغلی و سازمانی، 9(30)، 29-47.
رابینز، استیفن. (۱۳۹۰). مبانی رفتار سازمانی ترجمه پارساییان و اعرابی، چاپ چهلم، انتشارات دفتر پژوهشهای فرهنگی.
رحمتی، صمد و سیفی، رضوان. (1400). ارتباط درک پرستاران از عدالت سازمانی و تعهد سازمانی با عملکرد آنان در آزمون‌های ده‌گانه اعتباربخشی بیمارستان شهید رحیمی خرم‌آباد در سال 1399. اخلاق پزشکی، 15(46)، 1-13.
رضاییان، علی. ( ۱۳۹۴). مبانی مدیریت رفتار سازمانی، تهران، انتشارات سمت.
رمضانی، مجتبی؛ زهی، نقی؛ حجتی، سیدعبداله و بیک زاد، جعفر. (1400). تبیین الگوی مطلوب عوامل زمینه‌ای افزایش انگیزه خدمت در بخش عمومی: محرکی بر بهبود محیط کسب و کار. مدیریت کسب و کارهای بین المللی، 4(3)، 73-90.
زارعی اسفند آباد، مریم؛ بهروزنیا، علیرضا و محمدی، سید، موسی. (1399). بررسی تأثیر حقوق و مزایای مدیران بر عملکرد شرکت با در نظر گرفتن نقش تعدیلگری رضایت کارکنان در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. رویکردهای پژوهشی نوین در مدیریت و حسابداری، 4(50)، 1-11.
زارعی، سلمان. (1400). نقش واسطه ای تعالی یابی شغلی در رابطه بین انطباق پذیری مسیر شغلی با اشتیاق شغلی. مشاوره شغلی و سازمانی، 13(2)، 97-112.
سخندان، حسینعلی؛ وفا پیوند، مریم؛ دیباجی فروشانی، زهرا سادات؛ آقاجانی، طهمورث؛ لطیف، گچکار و عبدالمحمد زاده، سمیه. (2021). همبستگی سلامت روانی با رضایت شغلی و تعهد سازمانی کادر درمانی بیمارستان بانک ملی ایران در سال 1399. طب خانواده نوین، 1(1)، 100-100.
شجاعی،رضا و بهشتی فر، ملیکه. (۱۳۹۸). بررسی نقش پاداش‌های درونی منابع انسانی و تأثیر رفتار رهبری اخلاقی بر ماندگاری کارکنان، فصلنلمه پژوهش‌های سلامت محور، 5(3)، 287-301.
شیرزاد، بهارک؛ بنیسی، پریناز و سوداگر، احسان. (۱۳۹۶). رابطه انگیزش شغلی با رضایت شغلی در کارکنان هتل، مجله مطالعات روانشناسی صنعتی و سازمانی، 4(2)، 75-84.
عباس‌زاده ‌یخفروزان، ابراهیم و صالحی، محمدرضا. (۱۳۹۷). بررسی عوامل ایجاد انگیزه از دیدگاه‌های مختلف نظریه پردازان حوزه آموزشی، مجله بین الملی پژوهش ملل، 3(36)، 1-18.
عباسی نژاد، محمدحسین؛ قاسمی پیر بلوطی، اکبر؛ جعفری، میثم و محمدزاده مهنه، حمیدرضا. (۱۳۹۶). بررسی عوامل مؤثر بر انگیزه کارکنان پایور مرکز آموزش مرزبانی محمد رسول الله(ص)، پژوهش نامه مطالعات مرزی، 5(4)، ۷۱-۵۷.
عسکری، امیر. (۱۳۸۴). نظریه مک کله لند درباره انگیزش، ماهنامه تدبیر، شماره۱۵۸.
علیپور، وحیده؛ باشکوه اجیرلو، محمد؛ مهری بازقلعه، عاطفه و مهری بازقلعه، انیس. (1400). بررسی تأثیر ابعاد بازاریابی داخلی بر تعهد کارمندان ادارات شهرداری زنجان با نقش میانجی نگرش کارکنان نسبت به کار. مدیریت بازاریابی، 16(52)، 85-110.
غفاری، ‌هادی؛ رفیعی، مجتبی و صحرانورد، شهناز. (۱۳۹۷). عوامل تأثیرگذار بر مدیریت استعداد با تأکید بر پاداش درونی (مطالعه موردی: کارخانه برفاب شهرکرد)، مدیریت بهره‌وری، 12(44)، 97-121.
فرخی، نفیسه و فرح بخش، کیومرث. (۱۳۹۹). تأثیر تعهد شغلی بر تعهد سازمانی با نقش میانجی صمیمت در خانوادة اصلی، مجله دانش و پژوهش در روان شناسی کاربردی، 21(1)، ۵۹-۵۱.
قاسمپور گنجی، سیده فاطمه؛ رحیم نیا، فریبرز؛ آهنچیان، محمدرضا و سید، جواد. (1400). بررسی تاثیر مدیریت تنوع بر رفتار نوآورانه از طریق تاثیر بر دلبستگی کارکنان و تعهد عاطفی. مجله ایرانی مطالعات مدیریت، 14(3)، 649-667.
قرآن مجید، آیه ۱۷۳، سوره نسا.
کارگریان، سمانه؛ شائمی برزکی، علی و تیموری، هادی. (1399). طراحی مدل جبران خدمات راهبردی شاغلین شرکت برق منطقه‌ای یزد. مشاوره شغلی و سازمانی، 12(45)، 9-30.
کعب عمیر، نوری؛ عزیزیه، رضا و خلفی، علی. (1399). طراحی و آزمودن الگویی از برخی پیشایندهای انگیزش شغلی در کارکنان شرکت بهره‌برداری نفت و گاز مارون. مشاوره شغلی و سازمانی، 12(43)، 113-132.
کاکائی، حمید؛ محمدی، هادی؛ نصابیان؛ شهریار و ملکی، صمد. (1400). بررسی تأثیر بازاریابی داخلی بر کارآفرینی سازمانی (مورد مطالعه: بانک ملت شعب تهران). رویکردهای پژوهشی نوین در مدیریت و حسابداری، 5(77)، 152-163.
محمدی سارا و جهانیان رمضان. (1399). بهسازی نظام جبران خدمات به مثابه ی محرکهای برانگیزاننده ی نوآوری سرمایه ی انسانی. رویکردهای پژوهشی نوین در مدیریت و حسابداری، 4(47)، 87-110.
محمدی، امین. (۱۳۹۵). شناسایی مولفه‌های مؤثر بر انگیزش کارکنان در شرکت‌های پروژه محور با استفاده از مدل تصمیم گیری چند معیاره، کنفرانس بین‌الملی نخبگان مدیریت، دوره۴، صص۴۶-۱.
معیدفر، سعید و ذهانی، قربانعلی. (۱۳۸۴). بررسی میزان نارضایتی شغلی معلمان و عوامل اجتماعی مؤثر بر آن، مجله انجمن جامعه‌شناسی ایران، 6(1)، ۱۵۰-۱۳۵.
مقصدی، فاطمه و قاسمی، زهرا. (1400). پیش‌بینی رضایت شغلی معلمان ابتدایی بر مبنای انگیزش پیشرفت و هوش معنوی. رویکردی نو در علوم تربیتی، 3(4)، 72-78.
ملک زاده، غلامرضا؛ کامل عفلوک الحسناوی، وسن و ادیب زاده، مرضیه. (1398). بررسی اثر مسئولیت اجتماعی اخلاقی و احساس همبستگی معنوی بر بروز رفتارهای انحرافی در محیط کار با نقش واسط تعهد عاطفی (مورد مطالعه: دانشگاه فردوسی مشهد). مشاوره شغلی و سازمانی، 11(39)، 9-28.
مهداد، علی و مینائیان، شیوا. (1399). نقش میانجیگرانه انگیزش پیشرفت دررابطه وظیفه شناسی با عملکرد نقش و عملکرد فرانقش. مشاوره شغلی و سازمانی، 12(43)، 73-90.
مهداد، علی. (۱۳۸۱). روانشناسی صنعتی و سازمانی، تهران، نشر جنگل. دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی
مهرابی، علی؛ رحیمی، فرج الله و صالحی، رضا. (۱۳۹۶). ارائه ‌الگوی پاداش ‌چندسطحی مبتنی بر‌عملکرد‌ با ‌استفاده‌ از روش‌ پرومتی اصلاح شده‌‌، چشم‌انداز ‌مدیریت ‌صنعتی، 7(27)، ۱۰۴-۸۱.
میرزایی، زینت و گل‌پرور، محسن. (۱۳۹۸). تأثیرسرمایه روانشناختی برعملکرد شغلی با توجه به نقش واسطه‌ای رضایت شغلی و تعهد سازمانی در کارکنان شرکت مخابرات، مجله دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی، 20(1)، 1-12.
نجفیان، مهدی؛ لسانی، مهدی؛ لسانی، محبوبه و تابلی، حمید. (۱۳۹۲). رفتار سازمانی با رویکرد اسلامی، انتشارات آذرین مهر.
نهج البلاغه، نامه۵۳.
وکیلیان، لیلی و خلعتبری، جواد. (۱۳۹۸). رابطه کمال‌ ‌گرایی و تعهد سازمانی با خودکارآمدی، مجله مطالعات روانشناسی صنعتی و سازمانی، 6(1)، ۸۰-۶۱.
هزاوه‌ای، محمد مهدی و صمدی، علی. (۱۳۸۴). بررسی عوامل مؤثر بر انگیزه خدمتی کارکنان اجرایی همدان، فصلنامه اصول بهداشتی و روانی، 7(25و26)، 13-26.