ارائۀ مدل علّیِ فشار روانی- شغلی در ارتباط با مؤلفه‌های شناختی، معنوی، خانوادگی و انگیزشی در کارکنان بخش بهداشت و درمان شهر بیرجند

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 داﻧﺸﮕﺎه آزاد اﺳﻼﻣﻲ

2 داﻧﺸﮕﺎه بیرجند

چکیده

فشار روانی شغلی در محیط کار آثار زیانباری بر سلامت جسمی و روانی کارکنان دارد. هدف پژوهش حاضر ارائۀ مدل علّیِ فشار روانی- شغلی در ارتباط با مؤلفه­های شناختی، معنوی، خانوادگی و انگیزشی در کارکنان بخش بهداشت و درمان شهر بیرجند است. نمونه پژوهش 453 نفر است که به­روش تصادفی طبقه­ای از میان کارکنان بهداشت و درمان شهر بیرجند انتخاب شد. از مقیاس­های نظم­جویی شناختی هیجان، اخلاق کار اسلامی، خشنودی از درآمد، نیازهای خانوادگی، انگیزش شغلی و فشار روانی شغلی جهت سنجش متغیرهای پژوهش استفاده شد. ارزیابی الگوی پیشنهادی از طریق الگویابی معادلات ساختاری و آزمون سوبل با استفاده از نرم­افزارهای SPSS و AMOS انجام شده است. یافته­ها نشان داد که الگوی پیشنهادی از برازش نسبتاَ خوبی برخوردار است. برازش بهتر از طریق حذف مسیرهای غیرمعنی­دار و همبسته کردن مدیریت نظم­جویی شناختی با اخلاق کار اسلامی و خطاهای دو مسیر حاصل شد. نتایج نشان داد مدیریت نظم­جویی شناختی هیجان، اخلاق کار اسلامی، خشنودی از درآمد و انگیزش شغلی نقش مهمی در پیش­بینی فشار روانی شغلی دارند.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. انصاری، محمد اسماعیل و اردکانی، محمدشاکر (1392). اخلاق کار اسلامی و تعهد سازمانی در میان کارکنان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان. مجلۀ ایرانی اخلاق و تاریخ پزشکی 6 (2)، 86-98.
  2. حسنی، جعفر (1390). بررسی اعتبار و روایی فرم کوتاه پرسش‌نامه نظم‌جویی شناختی هیجان. تحقیقات علوم رفتاری، ش4: 229-240.
  3. حیاتی، داود؛ ارشدی، نسرین و نیسی، عبدالکاظم (1391). اثر خشنودی از درآمد بر قصد ترک شغل: نقش واسطه‌ای خشنودی شغلی، تعهد سازمانی و انگیزش شغلی. مجلۀ دست آوردهای روان‌شناختی، سال 19-3، ش: 42-19.
  4. زرنقاش، مریم و سامانی، سیامک (1390). ساخت مقیاس نیازهای خانوادگی. مجلۀ علوم رفتاری، ش3: 208-203.
  5. هومن، حیدرعلی (1384). مدل‌یابی معادلات ساختاری با کاربرد نرم‌افزار لیزرل. تهران: سمت.
  6. شکرکن، حسین؛ ارشدی، نسرین؛ شهنی‌ییلاق، منیجه و حقیقی، جمال (1386). طراحی و آزمودن الگویی از پیشایندها و پیامدهای مهم انگیزش شغلی در کارکنان شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب- منطقۀ اهواز. مجلۀ علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز، سال پانزدهم، ش1: 32-1.
  7. صالحی، مازیار (1390). فشار روانی شغلی: علل آن و تأثیر آن بر سلامتی تن و روان و کارآمدی کارکنان. نشر شرکت خدمات مدیریت قرن طلایی هزاره. در دسترس: http://karajpsycho.mihanblog.com/extrapage/stress
  8. مشهدی، علی؛ میردورقی، فاطمه و حسنی، جعفر (1390). نقش راهبردهای نظم‌جویی شناختی هیجان در اختلال‌های درونی‌سازی کودکان. مجلۀ روانشناسی بالینی، ش3: 39-29.
  9. نعامی، عبدالزهرا و پیریایی، صالحه (1390). رابطۀ ابعاد انگیزش شغلی خودتعیین‌کنندگی با اشتیاق شغلی در کارکنان شرکت ذوب آهن اصفهان. فصلنامۀ مشاورۀ شغلی و سازمانی، ش3: 41-23.
  10. یاسمی‌نژاد، پریسا؛ گل‌محمدیان، محسن و یوسفی، ناصر (1390). رابطۀ سلامت معنوی با درگیری شغلی در اعضای هیأت علمی. فصلنامۀ مشاورۀ شغلی و سازمانی، ش8: 125-110.
  11. یزدی، منور و جعفری، صدیقه (1389). اثر تعاملی بین ابعاد فشار روانی شغلی و رضایت شغلی مدیران. مطالعات روانشناختی، ش 2 :20-1.
  12. یوسف، درویش (2000). تعهد سازمانی؛ پل ارتباط بین اخلاق کار اسلامی و نگرش‌هایی در جهت نیل به تغییر سازمانی. ترجمه: جلال حسینی (بی‌تا). تحول اداری، ش 38و39: 80-49.
  13. Campbell-Sills L, Barlow DH (2007). Incorporating emotion regulation into conceptualizations and treatments of anxiety and mood disorders. In: Gross JJ, Editor. Handbook of emotion regulation, US: Guilford Press:542-559.
  14. Cicchetti D, Cohen DJ (2006). Developmental Psychopatology. Second edition, Published: John Wiley & Sons.
  15. Original Research Article
  16. Gandhi S, Sangeetha G, Ahmed N, Chaturvedi S.K (2014). Somatic symptoms, perceived stress and perceived job satisfaction among nurses working in an Indian psychiatric hospital. Asian Journal of Psychiatry, 12: Pages 77-81
  17. Garnefski N, Kraaij V, Spinhoven P (2001). Negative life events, cognitive emotion regulation and emotion problems. Pers Individ Differ; (30): 1311-1327.
  18. Garnefski N, Kommer T, Kraaij V, Teerds J, Legerstee J, Tein EO (2002). The Relationship between Cognitive Emotion Regulation Strategies and Emotional Problems: Comparison between a Clinical and a Non-Clinical Sample. Eur J Pers; 16 (5): 403-420.
  19. Garnefski N, Kraaij V (2006). Relationships between cognitive emotion regulation strategies and depressive symptoms: A comparative study of five specific samples. Pers and Ind Diff; 40(8): 1659-1669.
  20. Garnefski N, Rieffe C, Jellesma F, Terwogt MM, Kraaij V (2007). Cognitive emotion regulation strategies and emotional problems in 9-11-year-old children: the development of an instrument. Eur Child Adolesc Psy;16(1):1-9.
  21. Gerhart, B., & Milkovich, G. T (1992). Employee compensation: Research and practice. In M. D. Dunnette & L. M. Hough (EDS). Handbook indust org psy; (3, 2nd ed., 481-570). Palo Alto, CA: Psychologists Press.
  22. Gross JJ (1998). The emerging field of emotion regulation: An integrative review. Rev Gen Psychol; 2(3): 271-299.
  23. Gross JJ (1999). Emotion regulation: Past, present, future. J Cogn Emot; (13): 551-573.
  24. Hayati, K., Caniago, I. Islamic Work Ethic: The Role of Intrinsic Motivation, Job Satisfaction, Organizational Commitment and Job Performance. Procedia - Social and Behavioral Sciences 2012, 65: 1102-1106.
  25. Jermann F, Van-Der-Linden M, d'Acremont M, Zermatten A (2006). Cognitive Emotion Regulation Questionnaire (CERQ): Confirmatory Factor Analysis and Psychometric Properties of the French Translation. Eur. J Psychol Assess; 22(2): 126-131.
  26. Lu H, While AE, Barriball KL (2005). Job Satisfaction and its Related Factors: A questionnaire survey of hospital nurses in Mainland China. In J Nu St; 4(44):574–588.
  27. Mennin DS, Farach FJ (2007). Emotion and evolving treatments for adult psychopathology. Clin Psychol Sci Practice; (14): 329-352.
  28. Millward, L (2005). Understanding Occupational and Organizational Behavior. London: Sage.
  29. Miething, A (2013). A matter of perception: Exploring the role of income satisfaction in the income–mortality relationship in German survey data 1995–2010. Social Science & Medicine, 99: 72-79
  30. Nolen-Hoeksema S, Stice E, Wade E, Bohon C (2007). Reciprocal relations between rumination and bulimic, substance abuse, and depressive symptoms in female adolescents. J Abnorm Psychol; 116(1): 198-207.
  31. Parker, S. L., Jimmieson, N. L., & Amiot, C. E. (2010). Self- determination as a moderator of demands and control: Implications for employee strain and engagement. Journal of Vocational Behavior. 76, 52-67.
  32. Rokhman W (2010). The effect of Islamic work ethics on work outcomes. J Bus Ethics Organ Studies; 15(1): 21-27.
  33. Teasdale EL (2006). Workplace Stress. J Psy; 7(5):251–254.
  34. Thompson RA (1994). Emotional regulation: a theme in search for definition. J Society-Research In Child Dev; (59): 25-52.
  35. Williams LE, Bargh JA (2007). The nonconscious regulation of emotion. In: Gross JJ, Editor. Handbook of emotion regulation. New York: Guilford Press: 429-45.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار