تبیین رابطه عملکرد وظیفه و رفتارهای شهروندی براساس نقش تعدیل‌کننده سلامت روان‌شناختی

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

داﻧﺸﮕﺎه آزاد اﺳﻼﻣﻲ اﺻﻔﻬﺎن

چکیده

این پژوهش با هدف تعیین رابطه عملکرد وظیفه با رفتارهای شهروندی سازمانی با توجه به نقش تعدیل­کننده سلامت روان­شناختی محیط کار اجرا شد. روش پژوهش همبستگی و نمونه پژوهش را 381 نفر از کارکنان بانک ملی در استان تهران تشکیل دادند. ابزارهای سنجش شامل پرسشنامه عملکرد وظیفه (پاترسون، 1963)، پرسشنامه رفتارهای شهروندی سازمانی (لی و آلن، 2002) و پرسشنامه سلامت روان­شناختی محیط کار (مهداد، 1389) بود. داده­ها با استفاده از تحلیل رگرسیون سلسله مراتبی تحلیل شد. نتایج نشان داد که بین عملکرد وظیقه و رفتار شهروندی سازمانی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. هم­چنین نتایج پژوهش نشان داد که گوناگونی محیط از مولفه­های سلامت روان­شناختی محیط کار رابطه عملکرد وظیفه را با رفتارهای شهروندی سازمانی تعدیل می­کند. به این معنی که وقتی گوناگونی محیط در حد بالایی است بین عملکرد وظیفه و رفتارهای شهروندی سازمانی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. زارعی، ح؛ جندقی، ع؛ و نوره، ن .(1386). شناخت عوامل رفتارشهروندی سازمانی و بررسی ارتباط آن با عملکرد سازمانی. فرهنگ مدیریت، 12، 64-31.
  2. سوسن‌آبادی، م. (1390). رابطه چندگانه ابعاد فرهنگ سازمانی و ابعاد سلامت محیط کار با ابعاد از خود بیگانگی کارکنان اداری دانشگاه صنعتی خواجه نصیر‌الدین طوسی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد روان‌شناسی صنعتی و سازمانی، اصفهان، دانشکده علوم تربیتی‌ و روان‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان).
  3. عسگری، پ.‌، حیدری، ع.، نادری، ف.، مرعشیان، ف.، نقی‌پور، س. و ضمیری، ا. (1389). راهنمای آزمون‌های روان‌شناختی. چاپ اول، اهواز: انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز.
  4. مهداد، ع. (1389). روان‌شناسی صنعتی و سازمانی. چاپ هفتم، تهران: انتشارات جنگل.
  5. مهداد، ع.، هادی، پ.، و آتش‌پور، ح. (‌1390). رابطه سلامت محیط کار ومولفه های آن با ابعاد رفتارهای ضد تولید کارکنان. مقاله ارایه شده در اولین همایش ملی روان‌شناسی سلامت، اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز، 18 اسفند 1390.
  6. Bryson, A., Forth, J., & Kirby, S. (2005). High involvement management practices, trade union representation and workplace performance in Britain. Scottish Journal of Political Economy, 52(3), 451-491.
  7. Bachrach, D. G., Powell, B. C., Bendoly, E., & Richey, R. G. (2006). Organizational citizenship behavior and performance evaluations: Exploring the impact of task interdependence. Journal of Applied Psychology, 91 (1), 193-201.
  8. Ehrhart, M. G., & Naumann, S. E. (2004). Organizational citizenship behavior in work groups: A group norms approach. Journal of Applied Psychology, 89 (6), 960-974.
  9. Fisher, C.D. (2010). Happiness at work. International Journal of Management Reviews, 12 (4), 384-412.
  10. Forth, J., & Mcnabb, R. (2008). Workplace performance: A comparison of subjective and objective measures in the 2004 workplace employment relations survey. Industrial Relations, 39 (2), 104-23.
  11. Golparvar, M., & Javadian, Z. (2012). Moderating effects of the big five personality factors on the relationship between perceived organizational justice and organizational citizenship behaviors (OCBs). European Journal of Scientific Research, 74 (4), 527-543.
  12. Grant, A.M. (2008). Does intrinsic motivation fuels the pro-social fire? Motivational synergy in predicting persistence performance and productivity. Journal of Applied Psychology, 93(1), 48- 58.
  13. Kamdar, D., McAllister, D.J., & Turban, D.B. (2006). All in a day’s work: How follower individual differences and justice perception predict OCB role definition and behavior. Journal of Applied Psychology, 91 (4), 841-855.
  14. Lee, K., & Allen, N. (2002). Organizational citizenship behavior and workplace deviance: The role of affect and cognitions. Journal of Applied Psychology, 87 (2), 131-142.
  15. Mitchell, M.L., & Jolley, J.M. (2010). Research design explained. 7th ed. Wadsworth, US.
  16. Nasir, R., Mohammadi, M.S., Wan Shahrazad, W.S., Fatimah, O., Khairudin, R., & Halim, F. (2011). Relationship between organizational citizenship behavior and task performance. The Social Sciences, 6 (4), 307-312.
  17. Organ, D. W. (1988). Organizational citizenship behavior: The good soldier syndrome. Lexington, MA: Lexington Books.
  18. Organ, D. W., Podsakoff, P. M., & MacKenzie, S. B. (2006). Organizational citizenship behavior: Its nature, antecedents and consequences. Beverly Hills, CA: Sage.
  19. Petchsawanga, P., & Duchon, D. (2012). Workplace spirituality, meditation, and work performance. Journal of Management, Spirituality & Religion, 9(2), 189-208.
  20. Raza, S. (2010). Impact of organizational climate on performance of college teachers in Punjab. Journal of College Teaching & Learning, 7(10), 47-51.
  21. Savas, A.C., & Karakus, M. (2012). The relationships between school organizational health and teachers’ in-role and extra-role behaviors. International Journal of Social Science & Education, 3(1), 67-74.
  22. Schlechter, A.F., & Engelbrecht, A.S. (2006). The relationship between transformational leadership, meaning and organizational citizenship behavior. Management Dynamics, 15 (4), 2-16.
  23. Sparrow, P. R., Chadrakumara, A. & Perera, N. (2010). Impact of work values and ethics on citizenship and task performance in local and foreign invested firms: A test in a developing country context. 11th International Human Resource Management Conference (pp.1-25). Birmingham, UK: Aston Business School.
  24. Spector, E.P. (2003). Industrial and organizational psychology: Research and practice. 3‌th edition. New York; John Willy and Sons Publication.
  25. Spector, P. E., & Fox, S. (2010). Counterproductive work behavior and organizational citizenship behavior: Are they opposite forms of active behavior? Applied Psychology: An International Review, 59(1), 21-39.
  26. Taris, T. W., Kalimo, R., & Schaufeli, W. B. (2002). Inequity at work: Its measurement and association with worker health. Work and Stress, 16 (4), 287-301.
  27. Van Dyne, L., & Ellis, J. B. (2004). Job creep: A reactance theory perspective on OCB as over fulfillment of obligations. In J. Coyle- Shapiro, L. M. Shore, S. Taylor, & L. E. Tetrick (Eds.), the employment relationship: Examining psychological and contextual perspectives (pp. 181–205). Oxford, England: Oxford University Press.
  28. Warr, P. (1990). The measurement of well-being and other aspects of mental health. Journal of Occupational Psychology, 63 (3), 193-21.
  29. Warr, P. (2007). Work, happiness, and unhappiness. 1th edition, Mahwah, NJ: Erlbaum.
  30. Warr, P. B., & Clapperton, G. (2010). The joy of work? jobs, happiness, and you. New York: Routledge.
  31. Warr, P. B., & Inceoglu, I. (2012). Job engagement, job satisfaction, and contrasting associations with person-job fit. Journal of Occupational Health Psychology, 17 (2), 129-138.
  32. Zellars, K. L., & Tepper, B. J. (2003). Beyond social exchange: New directions for organizational citizenship behavior theory and research. In J. Martocchio (Ed.), Research in personnel and human resource management (Vol. 22, pp. 395–424). Greenwich, CT: JAI Press.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار