واکاوی الگوی شوخ‌طبعی در محل کار: رویکرد نظریه داده بنیاد

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مدیریت بازرگانی گرایش رفتار سازمانی و مدیریت منابع انسانی، دانشگاه اصفهان.

2 دانشیار، گروه مدیریت، دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان

3 استاد گروه مدیریت، دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان.

چکیده

هدف: تمرکز بر ایجاد محیط سازمانی شاد از جمله روش­هایی است که مدیریت منابع انسانی می تواند در پرتو آن، زندگی کاری بهتری برای کارکنان رقم بزند. در محیط­های کار امروزی نیل به این هدف از طریق کشف و درک مکانیزم احساسات مثبت در محل کار محقق خواهد شد. در این راستا هدف پژوهش حاضر واکاوی الگوی شوخ طبعی کارکنان در محل کار در شرکت پالایش گاز پارسیان می باشد. روش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی-توسعه‌ای و با بهره گیری از رویکرد کیفی و استفاده از نظریه داده بنیاد به انجام رسیده است. به منظور شناسایی مؤلفه‌های الگوی شوخ­طبعی در محل کار  با 15 نفر از خبرگان دانشگاهی و مدیران واحدهای مختلف شرکت پالایش گاز پارسیان به روش نمونه­گیری هدفمند مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته با رعایت قاعده اشباع انجام پذیرفت. در بخش کمّی برای بررسی برازش الگوی مفهومی طراحی شده از پرسشنامه محقق ساخته بر اساس نتایج بخش کیفی پژوهش استفاده گردید. روایی پرسشنامه با استفاده از نسبت روایی محتوا، محاسبه و پایایی آن نیز با مقایسه پایایی دوکدگذار مورد سنجش قرار گرفت. یافته ها: تحلیل مصاحبه­ها منجر به استخراج 51 مفهوم شد که در قالب 6 مقوله عوامل علّی، پدیده محوری، عوامل زمینه­ای، عوامل مداخله گر، راهبردها و پیامدها طبقه­بندی شدند. نتایج: بازیابی ذهنی و جسمی کارکنان در محیط­های کاری امروزی الزامی است. یکی اثربخش­ترین ابزارهای نیل به این هدف و ایجاد محیط کار خوشایند، استفاده از شوخ­طبعی در محل کار است. نتایج این پژوهش می­تواند مدیران را در شناخت راهبردهایی که به بروز چنین رفتارهایی  کمک می­کنند یا مانع ظهور و بروز آن­ها می شوند یاری دهد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Analyzing the Humor Model At Workplace: Grounded Theory Approach

نویسندگان [English]

  • Hassan Esmailian 1
  • Hadi Teimouri 2
  • Arash Shahin 3
1 PhD student of Business Management – Human Resource Management and Organizational Behaviour, Department of Management, Faculty of Administrative Sciences and Economics, University of Isfahan, Isfahan, Iran
2 Associate Professor, Department of Management, Unversity of Isfahan
3 Professor, Department of Management, Faculty of Administrative Sciences and Economics, University of Isfahan, Isfahan, Iran
چکیده [English]

Aim: Human resource management can create a better working life for employees to develop a happy organizational environment. To achieve this goal, it is necessary to discover and understand the mechanism of positive emotions in the workplace. In this regard, this study aimed to investigate the humor model of employees in the workplace in Parsian Gas Refining Company. Methods: This research was conducted for applied-developmental purposes using a qualitative approach and the theory of data basis. Semi-structured interviews were conducted with 15 college experts and managers of Parsian Gas Refining Company to determine the components of the humor model in the workplace using a purposive sampling method, observing the saturation rule. In the quantitative part, a researcher-made questionnaire was used based on the qualitative aspect of the research to evaluate the suitability of the developed conceptual model. The validity of the questionnaire was calculated using the content validity ratio, and its reliability was evaluated by comparing the reliability of the two coders. Results: The analysis of the interviews led to the extraction of 51 concepts, which were classified into six categories: causal factors, central phenomena, contextual factors, intervening factors, strategies, and consequences. Conclusions: Mental and physical rest of workers is essential in today's work environment. One of the most effective means to achieve this goal and create a pleasant work environment is humor in the workplace. The results of this study could help managers identify strategies to promote or prevent the occurrence of such behaviors.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Workplace Humor
  • Humor
  • Positive Organizational Behavior
  • Grounded Theory
حیدری، حسین.، خاشعی، وحید.، و معروفانی اصل، مرتضی. (1395). تحلیل تاثیر شوخ طبعی بر فرهنگ سازمانی و انسجام گروهی. مدیریت فرهنگ سازمانی، 14(1): 73-96.
سپهوند، رضا.، و  باقرزاده خداشهری، راضیه. (1400). اثر رفتار شوخ‌طبعانه بر اشتیاق شغلی کارکنان با نقش میانجی انرژی احساسی. مطالعات رفتار سازمانی.10(1): 155-178.
سپهوند، رضا.، و محمدیاری، زهره.(1395). بررسی نقش شوخ طبعی مدیریتی بر رفتار سازمانی مثبت گرای کارکنان، مطالعات مدیریت (بهبود و تحول)،25(80): 65-84.
سپهوند، رضا.، اکبری پشم، فاطمه.، و سلگی، زهرا. (1398). بررسی اثر شوخ طبعی رهبر بر احساسات پیروان با نقش میانجی فرهنگ بوروکراتیک (مورد مطالعه: کارکنان دانشگاه لرستان). مطالعات منابع انسانی، 9(3): 50-27.
نوحی، سهیلا.، و نسیمی، نسترن. (1399).رابطه جو سازمانی با شوخ طبعی، تاب آوری و تعهد سازمانی در کارکنان اداره تعاون شهر زنجان، هشتمین همایش علمی پژوهشی علوم تربیتی و روانشناسی،آسیب های اجتماعی و فرهنگی. ایران،تهران.