نقش میانجیگرانه تعارض‌کار- خانواده و وفاداری سازمانی در رابطه معنویت کار و سرمایه روانشناختی با دلبستگی‌کاری

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 گروه روانشناسی و مشاوره، دانشگاه فرهنگیان

2 استادیار گروه روانشناسی و مشاوره، پردیس نسیبه، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران.

3 کارشناسی ارشد مشاوره خانواده، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب، تهران، ایران.

4 دانش آموخته کارشناسی ارشد مشاوره خانواده، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب، تهران، ایران.

چکیده

هدف: دلبستگی‌کاری یکی از مهم­ترین متغیرهای شغلی است که به نوعی عامل اساسی در زندگی کارکنان است. پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش واسطه­ای تعارض‌کار- خانواده و وفاداری سازمانی در رابطه با معنویت کار و سرمایه روانشناختی با دلبستگی‌کاری انجام شد. روش: پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه نیروهای عملیاتی مرد شاغل در اورژانس شهر تهران در سال 1400 بود. از این جامعه تعداد 250 نفر با استفاده از روش نمونه­ برداری تصادفی خوشه­ای چند مرحله­ای انتخاب شدند. داده­ها با استفاده از پرسشنامه وفاداری کارکنان به سازمان (لیندگرین، 2004)، پرسشنامه معنویت در محیط کار (میلمان و همکاران، 2003)، پرسشنامه دلبستگی‌کاری (شوفلی و سینگلا، 2002)، پرسشنامه سرمایه روانشناختی (لوتانز و همکاران ، 2007) و پرسشنامه تعارض کار- خانواده (نت مایر و همکاران ، 1996) گردآوری شد. سپس داده ها به روش‌‌‌های همبستگی پیرسون و مدل‌یابی معادلات به کمک نر افزارهای SPSSV22  و  LISREL V8.80مورد آزمون قرار گرفتند. یافته‌ها: نتایج نشان داد اثر مستقیم معنویت‌کاری  و سرمایه روانشناختی بر دلبستگی‌کاری مثبت و معنادار بود. همچنین، اثر غیرمستقیم معنویت کاری و سرمایه­های روانشناختی بر دلبستگی‌کاری  معنادار بودند.  در مجموع مجذور همبستگی چندگانه برای دلبستگی‌کاری (43/0) و برای متغیرهای وفاداری سازمانی و تعارض‌کار- خانواده به ترتیب (26/0) و (20/0) می­باشد. نتیجه‌گیری: بنابراین، می­توان چنین  نتیجه گیری نمود که، معنویت کار و سرمایه رونشناختی از طریق وفاداری سازمانی و کاهش تعارض‌کار- خانواده موجب افزایش دلبستگی‌کاری در کارکنان بخش اورژانس می شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Mediating Role of Work-family Conflict and Organizational Loyalty on relationship of Work Spirituality and Psychological Capital with Job Involvement

نویسندگان [English]

  • Maryam Rostami 1
  • nahid sameti 2
  • Hamed Reza Mirzadeh Noghabi 3
  • Roghayeh Amini Aghbolaghi 4
1 Department of Psychology and Counseling Farhangian University
2 Assistant Professor, Department of Psychology and Counseling Farhangian University, Tehran, Iran 4
3 M.A of Family Counseling , South Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
4 M.A of Family Counseling , South Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Job involvement is one of the most crucial job variables that is a fundamental factor in employees’ lives, and many factors play a role in it. The present study aimed to investigate the mediating role of work-family conflict and organizational loyalty in the relationship between workplace spirituality and psychological capital with Job involvement. The present study was descriptive and correlational. All male operational forces worked in the emergency department of Tehran in 1400. A multi-stage cluster random sampling method was used to select two hundred fifty people. We collected data using the Employee Loyalty Questionnaire (Lindgreen, 2004), Workplace Spirituality Questionnaire (Milman et al., 2003), the Job involvement Questionnaire (Shuffle and Singla, 2002), Psychological Capital Questionnaire (Lutans et al., 2007), the Work-Family Conflict Questionnaire (Net Meyer et al., 1996). We used Pearson correlation and Structural Equation Modeling through SPSS and LISREL. The results showed the direct effect of workplace spirituality and psychological capital is positive and significant on job involvement. The indirect impact of workplace spirituality and psychological capital on job involvement is substantial. The sum of the multiple correlations squares for Job involvement (0.43) and the variables of organizational loyalty and work-family conflict (0.26 & 0.20). Therefore, expanding organizational commitment and reducing work-family friction can be an excellent way to increase Job involvement in emergency department staff.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Work-Family Conflict
  • Organizational Loyalty
  • Work Spirituality
  • Psychological Capital
  • Job involvement
افتخاری صعادی، ز. و باوری، س. (1392). رابطه تعارض کار- خانواتده و خانواده کار با اشتیاق و رضایت شغلی در کارمندان. مجله روانشناسی اجتماعی، 8 (27)، 99-83.
امیران، ح. (1384). ارزیابی و سنجش میزان وفاداری کارکنان به سازمان. کنفرانس بین المللی مدیران کیفیت. دوره 6.
بشیلده، ک.، درویشی، م. و کرایی، ا. (1391). بررسی نقش میانجی­گر تعارض کار خانواده در رابطه میان تعارض بین کارکنان و بارکاری با فرسودگی شغلی در پرستاران زن بیمارستان­های آموزشی درمانی شهر اهواز. فصلنامه مشاوره و روان درمانی خانواده، 1، 26-16.
بهادری خسرو شاهی، ج.، هاشمی نصرآبادی، ت. و بیرامی، م. (1391). رابطه سرمایه روانشناختی و ویژگی­های شخصیت با رضایت شغلی در کتابداران کتابخانه عمومی شهر تبریز. پژوهنده، 17 (6)، 318-312.
حقیقی، ا. (1388). بررسی رابطه معنویت در محیط کار و تعهد کاری کارکنان در بانک سامان. پایان­نامه کارشناسی ارشد رشته روانشناسی صنعتی و سازمانی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران
دباشی، ف.، نوری، ا. عریضی، ح. ر.، و دیباجی، س. م. (1395). پیش‌بینی تمایل به ترک شغل کارکنان بر اساس عوامل فردی، شغلی و سازمانی، دانش و پژوهش در روانشناسی کاربری، 17 (2)، 54- 45.
رازی، س.، اکبری، م.، شکیبا، ح. و مرزبان، ش. (1394). رابطه­ی معنویت در کار و سلامت سازمانی با کارآفرینی سازمانی. اخلاق در علوم و فناروی، 2 (1)، 118-109.
رجبی، غ. (1385). بررسی پایایی و روایی مقیاس باورهای خودکارآمدی عمومی (GSE-10) در دانشجویان روان شناسی دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی دانشگاه شهید چمران اهواز و دانشگاه آزاد مرودشت. مجله اندیشه­های نوین تربیتی، 2، 122-111.
رستگارخالد، ا.، سیف.، م. و عسگری، ن، ش. (1395). بررسی رابطه ابعاد معنویت در محیط کار با وفاداری سازمانی در معلمان دوره دوم متوسطه. مقاله ارائه شده در سومین کنفرانس روانشناسی، علوم تربیتی و سبک زندگی، مشهد، بازیابی شده از لینک https://civilica.com/doc/593688
رضایی­منش، ب. و قربانی پاچی، ع. (1398). نقش اخلاق کاری اسلامی و رهبری معنوی بر تمایل به ترک خدمت اساتید دانشگاه با نقش میانجی دلبستگی کاری. فرهنگ در دانشگاه اسلامی، 7 (2)، 88-61.
زهد بابلان، ع. و کریمیان­پور، غ. (1396). بررسی نقش واسطه خودکارآمدی تغییر در رابطه بین سرمایه روانشناختی و تعهد به تغییر. پژوهش­نامه روانشناسی مثبت، 3 (2)، 77-87.
سپهوند، ت. (1398). نقش معنویت محیط کاری و تاب آوری در پیش­بینی بهزیستی روانشناختی کارکنان، مجله روانشناسی، 19(20)، 45-62.
سربلند، خ. (1398). تاثیر سرمایه روانشناختی بر دلبستگی کاری با نقش واسطه­گری توانمندسازی روانشناختی. دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی، 20 (3)، 65-76.
سروستانی، ی. (1391). بررسی رابطه تعارض کار- خانواده و خانواده- کار و خودکارآمدی تعارض کار- خانواده و خانواده کار با رضایت زناشویی در پرستاران زن متاهل بیمارستان‌های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور شهر اهواز. پایان نامه کارشناسی ارشد، رشته مشاوره خانواده، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه شهید چمران اهواز.
شمس، س، ج.، فرهنمندی، ا.، نیشابوری، ع. ا. و عباسی طلایی، ع. (1396). بررسی نقش تعدیلگری وفاداری سازمانی بر رابطه بین معنویت در محیط کار و دلبستگی کاری. مقاله ارائه شده در دومین کنفرانس بین المللی مدیریت و حسابداری و حسابرسی پویا، تهران.
صدیق، م. و خنک­خان، ب (1396). بررسی رابطه بین دلبستگی شغلی با وفاداری کارکنان در آموزشکده فنی و حرفه­ای پسران ساوه. مقاله ارائه شده در کنفرانس بین المللی رویکردهای پژوهشی در علوم انسانی و مدیریت.
طباطبایی نسب، س. م.، سبک رو، م. و فلاحی، م. ب. (1396). تاثیر سرمایه­ی روانشناختی بر دلبستگی کار با نقش میانجی تعارض کار- خانواده در پرستاران. فصلنامه مدیریت پرستاری، 6 (1)، 45-63.
عبداللهی، م. و رزقی­شیرسوار، ه. (1395). رابطه بین معنویت و دلبستگی شغلی کارکنان دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات تهران. مجله آینده پژوهی مدیریت، 27 (2)، 101-89.
غمشادزهی، پ. و ناستی­زایی، ن. (1398). بررسی رابطه بین معنویت در کار و دلبستگی شغلی با نقش میانجی وفاداری سازمانی. (مطالعه موردی: معلمان مدارس ابتدایی شهرستان خاش). دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی، 20 (4)، 56-46.
فاتحی­زاده، م.، نقوی، ا. و سلطانی، م. (1386). بررسی ارتباط بین حمایت اجتماعی و تعارض کار- خانواده در زنان شاغل استان اصفهان. مشاوره شغلی و سازمانی، 1، 132-121.
فیروزبخت، ا.، بهادری، م. ک.، حسینی، س. م. و رعدآبادی، م. (1399). شناسایی و اولویت بندی آسیب­های شغلی کارکنان اورژانس پیش­بیمارستانی. مجله ارتقای بهداشت نظامی، 1 (1)، 41-32.
میرغفاری جاهد، س. (1398). بررسی رابطه دلبستگی شغلی و سرمایه روانشناختی کارگران شهرک صنعتی تهران. مجله پژوهش و مطالعات علوم اسلامی، 2 (1)، 58-47.
نیک­پور، ا.، منظری توکلی، ع. و حسینی نژاد، م. (1390). بررسی رابطه بین معنویت محیط کاری و رفتارهای شهروندی سازمانی در کارکنان سازمان بنیاد شهید شهر کرمان. مدیریت بهرووری (فراسوی مدیریت)، 4 (16)، 155-172