فرسودگی شغلی و عوامل جمعیت‌شناختی مرتبط با آن در بین حسابداران شاغل در شرکت‌های دولتی

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 داﻧﺸﮕﺎه ﭘﻴﺎم ﻧﻮر

2 دانشگاه باهنر کرمان

چکیده

هدف پژوهش حاضر تعیین شدت ابعاد مختلف فرسودگی شغلی و ارتباط آن­ها با ویژگی­های جمعیت­شناختی در بین حسابداران بود. از حسابداران شاغل در شرکت­های دولتی شهرستان کرمان در نیمه اول سال 1393 تعداد 95 نفر از طریق نمونه­گیری در دسترس، انتخاب شدند. ابزار اندازه­گیری، فرم ویژگی­های جمعیت­شناختی و پرسش­نامه استاندارد ماسلاچ بود. در تجزیه و تحلیل داده­ها روش­های آمار توصیفی، آزمون کلموگروف- اسمیرنوف، من­ویتنی، کروسکال والیس و مقایسه میانگین گروه­های مستقل استفاده شد. نتایج نشان داد که بیشترین تعداد حسابداران، به خستگی عاطفی و مسخ شخصیت با شدت کم یا متوسط ولی کاهش کفایت شخصی شدید یا متوسط دچارند. خستگی عاطفی در مردان و گروه سنی بالاتر، مسخ شخصیت در بین حسابداران متأهل و مرد و کاهش کفایت شخصی در بین رؤسای حسابداری، دارندگان تحصیلات بالاتر، دانش­آموختگان رشته حسابداری، متأهلین و مردان شدیدتر است. بین سابقه خدمت با هیچ­یک از ابعاد سه­گانه فرسودگی شغلی ارتباط آماری معناداری مشاهده نشد.

کلیدواژه‌ها


  1. آرقند، محمدرضا؛ اسماعیلی، محمدرضا و خداداده کاشی، شعله. (1393). بررسی رابطه سرمایه اجتماعی و تحلیل‌رفتگی شغلی معلمان تربیت بدنی استان گیلان. نشریه مدیریت ورزشی، 6 (3)، ص 443- 458.
  2. -آقایی، اصغر؛ جلالی، داریوش، حسن‌زاده، ریحانه، و اصلان، زهرا .(1390). پیش‌بینی ابهام نقش، تعارض نقش، فرسودگی شغلی و ابعاد چهارگانه سرریز‌شدگی استرس مشاوران مراکز مشاوره شهر اصفهان براساس ویژگی‌های جمعیت‌شناختی آنان. یافته‌هاى نو در روان‌شناسى، 5(20)، ص 69-88.
  3. - ارباب سلیمانی، عباس. (1393)، آئین رفتار حرفه‌ای برای حسابداران حرفه‌ای. چاپ اول. انتشارات شهر یاس.
  4. - امیری، مجتبی، اسدی، محمود رضا و دلبری‌ راغب، فاطمه .(1390). بررسی وضعیت فرسودگی شغلی در میان کارکنان بانک و ارائه راهکارهای بهبود وضعیت آن. مدیریت بازرگانی، 3(7)، ص 37-56.
  5. - باعزت مریم؛ شریف‌زاده، حکیمه‌السادات. (1391). رابطة هوش معنوی و هوش هیجانی با استرس شغلی کارکنان دانشگاه. فصلنامه مشاوره شغلی و سازمانی، 4(13)، ص55-68.
  6. - حاجی‌ها، زهره؛ نبیونی، شایسته .(1393). بررسی تاثیر خصوصیات سیستم اطلاعات حسابداری بر عملکرد این سیستم در شرایط تحلیل‌پذیری وظیفه. فصلنامه علمی پژوهشی حسابداری مدیریت، 7(21)، ص47-58.
  7. - حیدری، عباس؛ آهنچیان، محمدرضا، و مهدی‌زاده سید موسی. (1393). بررسی فرسودگی شغلی و عوامل محیط کار مؤثر بر آن در اعضای هیأت علمی پرستاری استان خراسان رضوی در سال 1391. مجله دانشگاه علوم پزشکی سبزوار،21(1)، ص17-27.
  8. - دستگیر، محسن؛ غالبی، رجا. (1389). ارزیابی ویژگی‌های کیفی سیستم اطلاعاتی حسابداری: مطالعه موردی شرکت پتروشیمی بندر امام. فصلنامه حسابداری مالی، 2(5)، ص 17-38.
  9. - رضوی، سید مهدی؛ قربانی، علیرضا، کلاته‌عربی، حسین، شگرف‌نخعی، محمدرضا، و تبرائی، یاسر. (1392). بررسی میزان شیوع فرسودگی شغلی و ارتباط آن با شرایط فیزیکی محیط کار در کارکنان دانشگاه علوم پزشکی سبزوار. مجله دانشگاه علوم پزشکی سبزوار، 5(20)، ص 665-673.
  10. - روشن، مریم؛ آقا‌یوسفی، علیرضا .(1390). مقایسه تغییرات شاخص‌های فیزیولوژیک کارکنان واجد فرسودگی شغلی بعد از خواندن متن انسی. فصلنامه تازه‌های روانشناسی صنعتی/ سازمانی، 2(8)، ص 51-59.
  11. - شلیله، محمد. (1388). حسابداران مواظب باشند این شغل استرس‌زاست. دو ماهنامه حسابرس، 46، ص44-49.
  12. - علی‌مدد، مصطفی؛ ملک‌آرائی، نظام‌الدین. (1385). اصول حسابداری، جلد اول. چاپ بیست و سوم. انتشارات سازمان حسابرسی.
  13. - مظلومی، سید سعید؛ سعیدی، معصومه، واحدیان، محمد، جلال‌پور، زهرا، و کیانی، محمدعلی. (1392). تأثیر فرسودگی شغلی بر حمایت اجتماعی و عزت نفس پرسنل بهداشتی درمانی شهرستان یزد. فصلنامه علمی تخصصی طب کار، 5(1)، ص 46-56.
  14. Attafar, A., Symar Asl, N., & Shahin, A. (2011). Effects of demographic and personal factors on job burnout: An empirical study in Iran. International Journal of Management, 28(4), 275-286.
  15. Boyas, J., Wind, L.H., & Kang, S.Y. (2012). Exploring the relationship between employment-based social capital, job stress, burnout, and intent to leave among child protection workers: An age-based path analysis model. Children and Youth Services Review, 34 (1), 50-62.
  16. Byrne, M., Chughtai, A., Flood, B., Murphy., E. & Willis, P. (2013). Burnout among accounting and finance academics in Ireland. International Journal of Educational Management, 27(2),127-142.
  17. Chen, C. F., & Kao, Y. L. (2012). Moderating effects of work engagement and job tenure on burnout-performance among flight attendants. Journal of Air Transport Management, 25, 61–63.
  18. Duska, R.F., & Duska, B. S. (2003). Accounting ethics. Eight published. Blackwell Publishing.
  19. Eker, M., & Anbar, A. (2008). Work related factores that affect burnout among accounting and finance academicians. Journal of Industrial Relations and Human Resources, 10(4),110-137.
  20. Fernet, C., Austin, S., Trepanier, S. G., & Dussault, M. (2013). How do job characteristics contribute to burnout? Exploring the distinct mediating roles of perceived autonomy, competence, and relatedness. European Journal of Work and Organizational Psychology, 22(2),123-137.
  21. Fransa, F. M., & Ferrari, A. (2012). Burnout syndrome and the socio-demographic aspect of nursing professional. Journal Acta, Paul Enferm, 25(5), 143-148.
  22. Guthrie, C.P., & Ambrose, J. (2012). Job burnout in public accounting: understanding gender differences. Journal of Managerial Issues, 24(4), 390-411.
  23. Huang, Y.H., Chen, C.H., Du, P.L., & Huang, I.C. (2012). The causal relationships between job characteristics, burnout, and psychological health: a two-wave panel study. International Journal of Human Resource Management, 23(10),2108–2125.
  24. Jones, A., Norman, C.S., & Wier, B. (2010). Healthy lifestyle as a coping mechanism for role stress in public accounting. Behavioral Research in Accounting, 22(1),21-41.
  25. Luk, A. L., Chan, B. P. S., Cheong, S. W., & Ko, S. K. K. (2010). An exploration of the burnout situation on teachers in two schools in Macau. Social Indicators Research, 95(3), 489-502.
  26. Maslach, C., & Jackson, S. E. (1981). The measurement of experienced burnout. Journal of Occupational Behavior, 2, 99-113.
  27. Mete, M., Unal, O. F., & Bilen, A. (2014).Impact of work-family conflict and burnout on performance of accounting professionals. Procedia - social and behavioral science, 131,264-270.
  28. Pejuskevic, B., Lecic-Tosevski, D., Priebe, S., & Toskovic, O. (2011). Burnout syndrome among Physician: The role of personality dimention and coping styles. Psychiatric Danubina, 23(4), 383-389.
  29. Serin, A.E., & Balkan, M.O (2014).The effects of demographic factors on staf burnout: An application at public sector. International Business Research, 7(4),151-159.
  30. Singh, P., Suar, D., & Leiter, M. P. (2012). Antecedents, work-related consequences, and buffers of job burnout among Indian software developers. Journal of Leadership & Organizational Studies, 19(1), 83–104.