رهبری دانشکاران در سازمان‌های دانش‌بنیان: نقش ویژگی‌های کاری بر عملکرد کاری

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اداری، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران

2 دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اداری، دانشگاه سمنان

چکیده

هدف: این پژوهش با هدف تبیین نقش ویژگی‌های کاری (شامل ویژگی‌های وظیفه‌ای، ویژگی‌های دانشی و ویژگی‌های اجتماعی) بر عملکرد شغلی دانشکاران در سازمان‌های دانش‌بنیان ایران انجام ‌گرفته است. همچنین نقش تعدیل‌گری درگیری کاری در رابطه بین این متغیرها ارزیابی شده است.روش: برای جمع‌آوری داده‌های مورد نیاز پژوهش پرسشنامه‌ای شامل ۶۵ سؤال با استناد به پژوهش‌های پیشین طراحی و بین اعضای نمونه آماری که از کارکنان شرکت‌های دانش‌بنیان شهر تبریز انتخاب شده بودند توزیع و ۲۱۵ پرسشنامه جمع‌آوری شد. بمنظور آزمون فرضیه‌های پژوهش روش تحلیل مسیر با استفاده از نرم­‌افزار لیزرل بکار گرفته شده است.نتایج: یافته‌های پژوهش حاضر حاکی از اثر معنادار ویژگی­‌های وظیفه‌ای و دانشی بر عملکرد وظیفه‌ای و عملکرد زمینه‌ای دانشکاران است؛ اما ویژگی‌های اجتماعی تنها بر عملکرد زمینه‌ای اثرگذار بوده و تأثیر آن بر عملکرد وظیفه‌ای تأیید نشد. نقش تعدیل‌گری درگیری کاری نیز در رابطه بین ویژگی‌های وظیفه‌ای و عملکرد وظیفه‌ای، ویژگی‌های دانشی و عملکرد وظیفه‌ای و ویژگی‌های اجتماعی و عملکرد زمینه‌ای، تأیید شد. یافته‌های این پژوهش پیشنهاد می­کند رهبران دانشی در طراحی شغل در سازمان‌های دانش‌بنیان برای بهره‌وری در عملکرد شغلی در ویژگی‌های وظیفه‌ای و دانشی بازنگری داشته باشند و برای دریافت عملکرد زمینه‌ای بهتر ویژگی‌های اجتماعی شغل را مد نظر قرار دهند.

عنوان مقاله [English]

Leadership of knowledge workers in knowledge-based organizations: the role of job characteristics on work performance

نویسندگان [English]

  • Ali Atashi 1
  • Abbasali Rastgar 2
1 PhD Student, Faculty of Economics, Management and Administrative Science, Semnan University, Semnan, Iran
2 Associate Professor at Semnan University
چکیده [English]

Aim: The Purpose of this paper is to investigate the role of work Characteristics (including Task Characteristics, knowledge Characteristics and social characteristics) on the work performance of knowledge workers. also, the moderating effect of work involvement on the relationship between these variables was investigated.
Methods: In order to evaluate the research model, a questionnaire has been developed and distributed among employees of knowledge-based organizations of Tabriz and 215 questionnaires has returned. To test the research hypothesis path analysis using LISREL 8.5 applied.
Results and Conclusion: The results of path analysis revealed that task and knowledge characteristics have a significant effect on task and contextual performance, but social characteristics affect only task performance and don’t have a significant effect on knowledge and social Characteristics. Based on moderated Structural Equation Modeling (SEM), Work involvement moderates the relationships between task characteristics and knowledge characteristics with task performance and also moderates the relationships between social characteristics and contextual performance. Findings of this research suggest that knowledge leaders have to redesign task characteristics and knowledge characteristics for better job performance and to improve the contextual performance, they have to consider the social characteristics of the job.

  1. - اصیلی، غلامرضا.، هندی، صالح. (1389). بررسی تطبیقی فرایند جذب و ارایه مدل مناسب برای سازمان‌های دانشی: مورد کاوی پژوهشگاه صنعت نفت. نشریه مدیریت فرهنگ سازمانی. 8 (22)، ص 69-94.
  2. - امیری، ایوب.، فکوری، روح‌الله.، حقیقت‌منش، جعفر.، محمدی‌ فاتح، علی اصغر،. میراکبری، روح‌الله. (1393). تحلیل ابعاد اصلی محیط کار دانشی آینده در دانشگاه افسری امام علی. فصلنامه مدیریت نظامی. 55 (15)، ص 154-132.
  3. - جهانگیری، علی.، جهانگیری، عباس.، فولادی علی. (1392). بررسی رابطه بین ویژگی‌های شغلی و عملکرد شغلی کارکنان بنیاد مسکن استان اردبیل. کنفرانس بین المللی مدیریت، چالشها و راهکارها؛ شیراز.
  4. - خیاطیان محمدصادق.، طباطبائیان سید حبیب‌الله.، امیری مقصود.، الیاسی مهدی. (1394). تحلیل محتوای ویژگی‌های شرکت‌های دانش‌بنیان. مجله پژوهش‌های مدیریت منابع سازمانی. 2 (5)، ، ص 21-47.
  5. - شیرازی علی.، اژدری گلنار. ( 1393). مدلی برای طراحی و ارزیابی شایستگی‌های شغلی دانشکاران: مورد کاوی مشاغل. پژوهش‌های مدیریت منابع سازمانی. 4 (2)، ص 65-82.
  6. - صفرزاده سحر.، نادری فرح.، عسگری پرویز.، عنایتی صلاح‌الدین.، حیدری، علیرضا. (1391). رابطه جو سازمانی نوآورانه و اشتیاق شغلی با رفتار مدنی سازمانی در کارکنان زن. نشریه زن و فرهنگ. 4(14)، ص 69-82.
  7. - صنوبری محمد.، رضایی علی محمد. (1389). رابطه ویژگی‌های شغلی و رفتار شهروندی سازمانی: نقش میانجی رضایت شغلی. مجله توسعه انسانی پلیس، 7(32)، ص 85-104.
  8. - نجفی اسدالله.، افرازه عباس.، فاطمی محمدتقی. (1389). ارائه روشی تلفیقی برای اندازه گیری و پیش‌بینی بهره‌وری دانشکاران مبتنی بر تکنیک سری‌های زمانی، مورد کاوی شرکت پارس خودرو. فصلنامه پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران. 26(2)، ص 301-334.
  9. - نیکوکار غلامحسین.، مهدوی محمد.، موسوی جلال.، علیدادی یاسر. (1393). ارائه مدلی جهت ارزیابی عملکرد کارکنان دانشی. دوفصلنامه پژوهش‌های مدیریت منابع انسانی دانشگاه امام حسین،6(2)، ص 39-55.
  10. - Dierdorff, E., & Morgeson, F. (2013). Getting what the occupation gives: exploring multilevel links between work design and occupational values. Personnel Psychology, Vol. 66 No. 3, pp. 687-721.
  11. - DeSousa, M.C., & Dierendonck, D.V. (2010). Knowledge workers, servant leadership and the search for meaning in knowledge-driven organizations.On the Horizon, Vol.18, Iss3, pp. 230-239.
  12. - Grant, A. (2012). Giving time, time after time: work design and sustained employee participation in corporate volunteering. Academy of Management Review, Vol. 37 No. 4, pp. 589-615.
  13. - Grant, A., Fried, Y., & Juillerat, T. (2010). Work matters: job design in classic and contemporary perspectives”, in Zedeck, S. (Ed.), APA Handbook of Industrial and Organizational Psychology, Vol. 1. Washington: American Psychological Association.
  14. - Hackman, J., & Oldham, G. (1976). Motivation through the design of work: Test of a theory. Organizational behavior and human performance, 16 (2), 250-279.
  15. - Hernaus, T., & Mikulić, J. (2014). Work characteristics and work performance of knowledge workers. EuroMed Journal of Business, 9 (3), 268-292.
  16. - https://scholar.google.com. (2016, November). (google) Retrieved November 2016
  17. - Humphrey, S., Nahrgang, J., & Morgeson, F. (2007). Integrating motivational, social, and contextual work design features: a meta-analytic summary and theoretical extension of the work design literature. Journal of Applied Psychology, 92 (5), 1332.
  18. - Indartono, S., Chiou, H., & Chen, C. (2010). The joint moderating impact of personal job fit and servant leadership on the relationship between the task characteristics of job design and performance. Interdisciplinary Journal of Contemporary Research in Business, Vol. 2 No. 8, pp.42-61.
  19. - Johanim, J. (2010). The structural relationships between organizational structure, job characteristics, work involvement, and job performance among public servants. Doctoral dissertation, Universiti Utara Malaysia.
  20. - Johari, J., Yahya, K. (2016). Job characteristics, work involvement, and job performance of public servants. European Journal of Training and Development, 40(7), pp. 554-575.
  21. - Krasman, J. (2012). Putting feedback-seeking into “context”: job characteristics and feedback-seeking behavior. Personnel Review, 42(1), 50-66.
  22. - Levenson, A. (2012). Talent management: challenges of building cross‐functional capability in high‐performance work systems environments. Asia Pacific Journal of Human Resources, 50(2), 187-204.
  23. - Mansoor, N., Aslam, H., Javad , T., Ashraf, F. (2012). Exploring organizational citizenship behavior and its critical link to employee engagement for effectual human resource management in organizations. Mediterranean Journal of Social Sciences, 3(1), 567-576.
  24. - Mladkova, L., Zouharova, J., & Nový, J. (2015). Motivation and Knowledge Workers in 11th International Strategic Management Conference. Procedia - Social and Behavioral Sciences, (pp. 207, 768 – 776).
  25. - Morgeson, F., & Humphrey, S. (2006). The Work Design Questionnaire (WDQ): developing and validating a comprehensive measure for assessing job design and the nature of work. Journal of applied psychology, 91(6), 1321.
  26. - Moussa, M., Bright, M., & Varua, M. E. (2017). Investigating knowledge workers’ productivity using work design theory. International Journal of Productivity and Performance Management, Vol. 66 Issue: 6, pp. 822-834.
  27. - Nair, N., Vohra, N. (2010). An exploration of factors predicting work alienation of knowledge workers. Management Decision, Vol. 48, Issue. 4, pp. 600-615.
  28. - Paddey, M., & Rousseau, G. (2011). The effects of the global recession on the work restructuring levels of managers in the South African automotive industry. South African Journal of Economic and Management Sciences, 14(3), 346-360.
  29. - Parker, S., & Wall, T. (2001). Work design: learning from the past and mapping a new terrain. In N. Anderson, D. S. Ones, H. K. Sinangil, C. Viswesvaran, & (Eds), Handbook of Industrial,Work and Organizational Psychology, Vol. 1 (pp. pp. 99-110). London: Sage Publications.
  30. - Rineer, J. R. (2012). Social job characteristics and older workers: Effects on job satisfaction and job tension. dissertation and thesis, Portland State University.
  31. - Sahin, D., Çubuk, D., & Uslu, T. (2014). The effect of organizational support, transformational leadership, personnel empowerment, work engagement, performance and demographical variables on the factors of psychological capital. Emerging Markets Journal, 3(3), 1.
  32. - Štajner, T., Mladenić, D., & Grobelnik, M. (2010). Exploring contexts and actions in knowledge processes. In Proceedings of the 2nd Workshop on Context, Information and Ontologies.
  33. - Yan, M., Peng, K., & Francesco, A. (2011). The differential effects of job design on knowledge workers and manual workers: A quasi‐experimental field study in China. Human Resource Management, 50(3), 407-424.