نقش میانجیگرانه انگیزش پیشرفت دررابطه وظیفه شناسی با عملکرد نقش و عملکرد فرانقش

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 گروه روانشناسی صنعتی و سازمانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران.

2 گروه روان شناسی صنعتی و سازمانی، دانشگاه آزاداسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران.

چکیده

هدف پژوهش حاضر تعیین نقش میانجیگرانه انگیزش پیشرفت در رابطه وظیفه شناسی با عملکرد نقش و فرانقش بود. روش پژوهش همبستگی و جامعه آماری شامل کلیه کارکنان اداری دانشگاه شهرکرد بود که از بین آن ها 157 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه های انگیزش پیشرفت ( هرمنس، 1970)، وظیفه شناسی (کاستا و مک کرا، 1992)، عملکرد نقش (پاترسون، 1963) وعملکرد فرانقش (لی و آلن، 2002) بود. جهت تجزیه و تحلیل داده ها، از روش همبستگی و مدل سازی معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج نشان داد که وظیفه شناسی و انگیزش پیشرفت با عملکرد نقش و فرانقش دارای رابطه مثبت ومعنادار (p <0/01) هستند. علاوه براین، مدل ارائه شده دارای برازش کامل بود و نتایج مدل سازی معادله ساختاری نشان داد که وظیفه­ شناسی برانگیزش پیشرفت و انگیزش پیشرفت برعملکرد نقش و فرانقش تاثیر مثبت و معنادار دارد (p <0/01).  با توجه به یافته های پژوهش، انگیزش پیشرفت به عنوان میانجیگر کامل توانست رابطه وظیفه شناسی با عملکرد نقش و فرانقش را میانجیگری کند. بنابراین، می توان چنین نتیجه گیری نمود که، وظیفه شناسی از طریق انگیزش پیشرفت سبب افزایش عملکرد نقش و فرانقش می گردد.  

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Mediating Role of Achievement Motivation on Relationship of Conscientiousness with Role Performance and Extra Role Performance

نویسندگان [English]

  • Ali Mehdad 1
  • Shiva Minaeian 2
1 Assistant Professor, Department of Industrial and Organizational Psychology, Islamic Azad University, Isfahan (Khorasgan) Branch, Isfahan, Iran
2 Department of Industrial and Organizational Psychology, Islamic Azad University, Isfahan Branch (Khorasgan), Isfahan, Iran.
چکیده [English]

The purpose of present research was to study the mediating role of achievement motivation on relationship between conscientiousness, role performance and extra role performance. Statistical population of study consisted all employees of Shahrekord University, of whom, 157 employees were selected via convenience sampling method. A set of questionnaire consisting of achievement motivation (Hermanns, 1970), conscientiousness (Costa, McCrae, 1992), role performance (Patterson, 1963), and extra role performance (Lee and Allen, 2002), were used. Data were analyzed by use of Pearson's correlation coefficient and structural equation modeling (SEM). Results revealed that, there were significant positive relationship between conscientiousness and achievement motivation with role and extra role performance (p

کلیدواژه‌ها [English]

  • achievement motivation
  • Conscientiousness
  • Role Performance
  • Extra Role Performance
  • Shahrekord University

مراجع

  1. اسدنیاء، ابوالفضل, جلیل پور، پیمان واحمدی، وحید (1393). " رابطه ویژگی های شخصیتی با عملکرد شغلی در بین کتابدارن کتابخانه های دانشگاه چمران و علوم پزشکی جندی شاپور اهواز"، فصلنامه علوم و فنون مدیریت اطلاعات، دوره2، شماره1، ص 157-141.
  2. اکبری، بهمن (1386). "روایی و اعتبار ازمون انگیزش پیشرفت هرمنس برروی دانش آموزان دوره متوسطه استان
  3. گیلان".ارزیابی، سنجش و آمار، آزمونهای پیشرفت تحصیلی.
  4. بابایئان، علی. سامانی، یوسف و کرمی، ذبیح اله (1393). " رابطه ویژگی های شخصیتی با عملکرد شغلی کارکنان". فصلنامه علمی ترویجی منابع انسانی ناجا ،دوره9، شماره37.
  5. تمنایی فر، محمدرضا و صدیقی ارفعی، فریبرز (1393)." رابطه ویژگی های شخصیتی، انگیزش پیشرفت و سبک های یادگیری". نشریه علمی- ترویجی سازمان سنجش، مقاله 6، دوره 7، شماره 25، ص158-145.
  6. چگینی، سحر. نیسی، عبدالکاظم وارشدی، نسرین (1394) ."رابطه متغیرهای شخصیتی و سازمانی با انگیزش شغلی". مجله علوم رفتاری، دوره 9، شماره 2، ص 12-11.
  7. حق شناس، حامد (بهار 1378 ). "هنجاریابی آزمون شخصیتی نئو. فرم تجدید نظر شده". مجله اندیشه و رفتار، شماره4، ص46-38.
  8. خرمایی، فرهاد (1385). " بررسی مدل علی ویژگی های شخصیتی ، جهت گیری انگیزشی و سبک های شناختی". پایان نامه دکتری، دانشگاه شیراز.
  9. خلقی فرد، صدیقه. صالحی، مسلم و فانی، حجت اله (1393). " ارتباط بین انگیزش شغلی و رفتار شهروندی سازمانی کارکنان ستادی و معاونت های دانشگاه علوم پزشکی یاسوج. ارمغان دانش ". مجله علمی پژوهش، دانشگاه یاسوج ، دوره 19، شماره 6.
  10. رادان، احمدرضا و صالحی امیری، رضا (1394). "رابطه انگیزش پیشرفت مدیران ناجا با عملکرد شغلی و رضایت شغلی آنان". فصلنامه پژوهش های مدیریت انتظامی، سال10، دوره 12، شماره 3، ص 391-406.
  11. زارع، حسین و محمدزاده ملایی (1391). " نقش صفات شخصیتی در پیش بینی انگیزش پیشرفت". دستاوردهای روانشناختی علوم تربیتی و روان شناسی، دوره4، ص 138-117.شوماخر و لومکس(1388). " مقدمه ای بر مدل سازی معادله ساختاری ".ترجمه وحید قاسمی، تهران : انتشارات جامعه شناسان.
  12. صالحی، نادر (1382)." تاثیر قابلیت های بازاریابی بر مزیت رقابتی عملکرد نقش ". دومین همایش ملی علوم مدیریت وبرنامه ریزی، آموزش واستاندارد سازیه ایران، تهران .
  13. صباحی، پرویز. نوری، ابوالقاسم. عریضی، حمیدرضا و رفیعی نیا، پروین (1392). " نقش عدالت ادراک شده و هنجارسازمانی بر نگرش نسبت به رفتار شهروندی سازمانی با توجه به ویژگی های شخصیتی وظیفه شناسی و توافق جویی". فصلنامه علمی-پژوهشی رفاه اجتماعی ، سال 13، شماره 50 .
  14. عالمیان، وحید. شهیدی، امیر و ایمانی، حمیدرضا (1391)." بررسی رابطه بین شخصیت و رفتار شهروندی سازمانی". مدیریت اقتصاد و حسابداری ، مدیریت سازمان های دولتی (علمی- پژوهشی)، مقاله 3، دوره1، شماره 1، ص52-39.
  15. عباسی، روح اله و حقیقی، محمد علی (1390)." بررسی نقش صفات شخصیت، تعهد و اعتماد سازمانی در رفتار شهروندی سازمانی". فصلنامه تازه های روانشناسی صنعتی- سازمانی، سال 2، شماره 8 ، ص 38-29.
  16. عسگریان، ناهید و عروجی، سید مهدی (1393)." رابطه بین وظیفه شناسی و روان رنجورخوئی بر عملکرد شغلی ( مطالعه موردی کارکنان اداره کل آموزش و پرورش استان کرمان)". کنفرانس بین المللی مدیریت در قرن 21.
  17. قاسم زاده، علی و مکوندی (1394)." رابطه مولفه های ویژگی های شخصیتی با انگیزه پیشرفت تحصیلی در بین دانش اموزان". سومین کنفرانس ملی توسعه پایداردر علوم تربیتی مطالعات اجتماعی فرهنگی، دوره 3، ص140.
  18. کرمی، ابوالفضل. شفیع آبادی، عبدالله و اسدزاده، حسن (1391)." بررسی رابطه بین ویژگی های شخصیتی و بلوغ شغلی با رفتار شهروندی سازمانی". پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.
  19. کرمی اشفتکی، مهرانگیز (1390). "رابطه خشنودی شغلی، مولفه های آن و استرس شغلی با عملکرد وظیفه کارکنان ". پایان نامه کارشناسی ارشد ,دانشگاه آزاد واحد اصفهان (خوراسگان)
  20. کوشکی، شیرین. هومن، حیدرعلی و یارمحمدی، پروانه (1389). " اضطراب امتحان و ویژگی های شخصیتی با انگیزش پیشرفت" تحقیقات روانشناختی، شماره 5، دروه 2، ص77-67.
  21. کیامهر، جواد (1381)." هنجاریابی فرم کوتاه پرسشنامه پنج عاملی و بررسی ساختار عاملی و تحلیل تاییدی آن در بین دانشجویان دانشکده علوم انسانی دانشگاه تهران". پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبائی.
  22. لاتام، گری (2007)." انگیزش شغلی تاریخچه ، نظریه ، پژوهش ، عمل ". ترجمه ارشدی، نسرین، انتشارات جنگل.
  23. محمد زاده ادملایی، رجبعلی و مرابی زاده، مهناز (1384)." مقایسه دانشجویان پسر دارای سبک های یادگیری متفاوت از لحاظ ویژگی های شخصیتی، انگیزه پیشرفت و عملکرد تحصیلی ". مجله دستاوردهای روانشناختی علوم تربیتی و روانشناختی، دانشگاه شهید چمران اهواز، شماره 1، ص 125-154.
  24. مرادی، محمدرضا و بابایی، مرتضی (1394). " مدل یابی تاثیر انگیزش شغلی بر رفتار های شهروندی سازمانی کارکنان ادرات ورزش و جوانان استان چهارمحال و بختیاری ". مدیریت ورزش، دوره 7، شماره 3، ص 367-383.
  25. مصلح، عبدالمجید. قاسمیه، رحیم و شفیعی، فهمیمه (1392)." بررسی تاثیر تعامل اجتماعی بر عملکرد اعضای هئت علمی دانشگاه: با تاکید بر نقش واسطه ای مدیریت و دانش". فصلنامه انجمن آموزش عالی ایران، سال 6، شماره1.
  26. مهداد، علی و مهدی زادگان، ایران (1389) ." مقایسه رفتار شهروندی سازمانی و رفتارهای ضد تولید در میان کارکنان کارخانه جات خودروسازی ایران و مالزی". فصلنامه یافته های نو در روانشناسی، سال 4، شماره 12، ص94-79.
  27. مهداد,علی ,گل پرور,محسن, الله پناه ,پریا وآقایی,اصغر(1393)." تبیین رابطه عملکرد وظیفه ورفتارشهروندی براساس نقش تعدیل کننده سلامت روان شناختی ". فصلنامه مشاوره شغلی وسازمانی ,دوره 6,شماره 20,ص43-26
  28. مهداد، علی (1394)."روانشناسی امور کارکنان (گزینش و استخدام) ".اصفهان : انتشارات دانشگاه آزاد اصفهان )خوراسگان(.
  29. مهداد، علی (1397)." روانشناسی صنعتی و سازمانی". تهران : انتشارات جاودانه جنگل، چاپ 13.
  30. هومن، حیدر علی و عسگری، علی (1379)." تهیه و استاندارد کردن آزمون انگیزه پیشرفت". فصلنامه پژوهش های روانشناختی، دوره 6، شماره 1و2، ص32-9.
  31. یگانه، اسد و والی زاده، معصومه (1394)." رابطه بین انگیزه پیشرفت با عملکرد شغلی کارکنان ". دومین کنفرانس بین المللی علوم انسانی، روانشناختی و علوم اجتماعی.
  32. یوسفی، مظاهر. قلی پور، ارین و جوادین، سید رضا (1391)." ارتباط ویژگی شخصیتی پرستاران با رفتار شهروندی". مجله مراقبت های پیشگیرانه.
  33. Barrick, M.R., & Mount, M.K., (1991)." The big five personality dimensions and job performance. Personnel psychology ", 44, 1-26.
  34. Barrick, M.R., & Mount, M. K., (2001)." The big five personality and job performance: A meta-analysis Personnel Psychology ", Behavior and Human Performance, 3, 157-189.
  35. Barrick, M.R., Mount, M.K., & Judge, T.A., (2001). "Personality and performance at the beginning of the new millennium: What do we know and where do we go next?" International Journal of Selection and Assessment, 9, 9-30.
  36. Barrick, M.R., Stewart, G.L., & Piotrowski, M., (2002). "Personality and job performance: Test of the mediating effects of motivation among sales representatives ".
  37. Barrick, M.R., Mitchell, T.R., & Stewart, G.L., (2003)." Situational and motivational influences on trait–behavior relationships ", In M.R. Barrick, & A.M. Ryan (Eds).
  38. Barrick, M.R., & Mount, M.K., (2005). "Yes, personality matters: Moving on to more important matters: Human Performance ", 18, 359−372.
  39. Costa, P.T., & McCrae, R.R., (1992). "Revised NEO personality inventory (NEO-PI-R) and NEO five factor
  40. Inventory (NEO-FFI) professional manual ", Psychological assessment resources, Odessa, FL.
  41. Epuba, Aoostrom, D. J., & Molen, H.T., (2015). "Personality and organizational citizenship behavior in indonesia: the mediating effect of affective commitment ", Asian business & management, 14, 2, 147-170.
  42. Fatimah Wati, H., Arifin, Z., Rozainee, KH., Wan, SH., Wan, S., Rohany, N., & Fatimah, O., ( 2011 & Humanities, 19, 139-145. ). "Emotional stability and conscien conscientiousness as predictors towards job performance", Pertanika Journal of Social Sciences
  43. Fatimah Wati, H., & Arifin, H.Z., (2015). "Achievement motivation as mediating factor in the relationship between personality and job performance relationship international conference on social sciences & humanities ", 2, 91-101.
  44. Harackiewicz, J. M., Barron, K.E., Carter, S.M., Lehto, A.T., & Elliot, A.J., (1997). "Predictors and consequences of achievement goals in the college classroom: Maintaining interest and making the gard ", Journal of Personality and Social Psychology, 73, 1284-1295.
  45. Hermans, H.J.M., (1970). "A Questionnaire Measure of Achievement Motivation ", Journal of Applied
  46. Psychology, 54, 353-363.
  47. Hogan, J., & Holland, B., (2003)." Using theory to evaluate personality and job performance relation s", Journal of Applied Psychology, 88, 100−112.
  48. Hogan, J., & Ones, D.S., (1997). "Conscientiousness and integrity at work ", In R. Hogan, J.A. Johnson, S.R Briggs, (Eds.), Handbook of personality psychology, San Diego, C.A. : inventory, journal of personality and individual differences, 36 , 587-596 ،Journal of Applied Psychology, 87, 43−51.
  49. Kwantes, C.T., (2003). "Organizational Citizenship and Withdrawal Behaviors in USA and India ", International Journal Of Cross Cultural Management, 3, 1, 5.
  50. Lee, K., & Allen, N.J., (2002). "Organizational citizenship behavior and workplace deviance: The role of
  51. affect and cognitions ", Journal of Applied Psychology, 87, 131–142 .
  52. Leephaijaroen, (2015)." Effects of the big-five personality traits and organizational commitments on organizational citizenship behavior of support staff ", journal of social sciences, 37, 2, 111-104.
  53. McCrae, R. R., & Costa, P.T., (1997)." Personality in adulthood: a five-factor theory perspective (2nd Ed.)". New York: The Guilford press.
  54. McCrae, R.R., & Costa, P.T., (2004). "A contemplated revision of NEO Five Factor inventory", journal of personality and individual differences, 36,587-596.
  55. McClelland, D.C, & Atkinson, J.W., (1953)." Motivational determinates of risk-taking. Psychological
  56. Review ", 64, 359-377.
  57. Mehdad, A., & Arifin, H.Z., (2009)." Moderating effect of Nationality, Gender, position and tenure on the
  58. relationship between organizational citizenship behavior and counterproductive work behaviors among Iranian and Malaysian automotive workers " , Iranian international journal of psychology, 3, 120-145
  59. Mitchell, M. L., & Jolly, J. M., (2007)." Research design explain ". Thomson wads worth, USA: Sixth. Ed
  60. Motowidlo, J.S., (2003). "Job performance, handbook of psychology, industrial and organizational psychology", 12, 39-55.
  61. Mount, M. K., & Judge, T. A. (2001)." Personality and performance at the beginning of the new millennium: What do we know and where do we go next?" Personality and Performance, 9, 9–30.
  62. Mosalaei & Nikbakhat, H.R., (2015). "The relationship between personality traits and organizational citizenship behavior on athletes ", Journal of pharmacology and life sciences, 3, 11-15. Psychology, 12, 39-55
  63. Organ, D.W., (1994)."The motivational basis of organizational citizenship behavior". Research in organizational behavior, 12, 43-72.
  64. Organ, D.W., (1988). "Organizational citizenship behavior: the good solider syndrome Lexington ma: Lexington books ".
  65. Paterson, D.G., (1963). "The Scott company graphic rating scale", The Journal of Personnel Research, 1, 361-376.
  66. Petska, K.S., (2006)." Using personality variables to predict academic success in personalized Instruction ", Retrieved number, 14, 2007, from http://digital commons, null Eds.
  67. Peeny, L.M., David, L. E., & Witt, L.A., (2011)." A review of personality and performance: identify boundaries, contingencies, and future research direction ", Human resource management review, 2, 297-310.
  68. Richard, Terry, Johnson, Jennifer, Sparks, & Army, (2007). "The effect of cognitive therapy on patterns, perception and management of plan, anxiety and patient satisfaction ".
  69. Schmitt, N., Cortina, J. M., Ingerick, M. J., & Weichmann, D., (2003). "Personnel selection and employee performance psychology ", In W.C. Borman, D. R. Iigen, R. J. Klimosk, & I.B, Weiner (eds), Hand book of psychology, 12, 77-106, New York: John Wiley and Sons.
  70. Silk Nagel, Gunkel, M., (2015)." Personality traits, task characteristics, and job performance: moderated mediation model OCB ", Journal of Psychology, 130, 3, 270-284.
  71. Spangler, W.D., House, R.J., & Palrecha, R., (2004). " Personality and leadership ", In R. Schneider, D.B. Smith (EDS) , personality and organization, 251-291, Mahwah , NJ: Lawrence Erlbaum , USA: Sixth. Ed.
  72. Tyler, G., & Newcombe, P., (2006). "Relationship between work performance and personality trait in Hong Kong organizational settings ", International Journal of Selection & Assessment, 14, 37-50.
  73. Vandyne, L., Graham, J.W., & Diensch, R.M., (1994)." Organizational citizenship behavior: contrast redefition, measurement and validation academy ", Journal of management, 37, 411-435.
  74. Witt, L.A., (2002)." The Interactive Effects of Extraversion and Conscientiousness of Performance ", Journal of management, 23, 6, 121-133.
  75. Yoon, M.H., & Suh, J., (2009). "Organizational citizenship behaviors and service quality as external evenness of contact employees ", Journal of Business Research, 597–611.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار