مقایسه ی فرسودگی، استرس و رضایت شغلی در بین ماماهای شاغل در بیمارستان‌ها و مراکز بهداشتی

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 گروه علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی خمین، ایران

2 گروه مشاوره، دانشگاه آزاد اسلامی خمین، ایران

3 گروه روان شناسی بالینی، دانشگاه آزاد اسلامی خمین، ایران

چکیده

چکیدهپژوهش حاضر با هدف مقایسه فرسودگی، استرس و رضایت شغلی بین ماماهای شاغل در بیمارستان­ها و  مراکز بهداشتی انجام شد. این پژوهش یک پژوهش توصیفی و از نوع علی­مقایسه­ای می­باشد. جامعه­ی آماری پژوهش حاضر کلیه ماماهای شاغل در بیمارستان­ها و مراکز بهداشتی شهر دورود در سال(1397) بود که از بین ماماهای شاغل در بیمارستان­ها و ماماهای شاغل در مراکز بهداشتی تعداد 60 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب گردید. ابزارهای گردآوری دادهها پرسشنامه فرسودگی شغلی مسلش (1985)، پرسشنامه استرس شغلی فیلیپ ال رایس (1997) و پرسشنامه رضایت شغلی (JDI) بودند. به منظور تحلیل داده­ها از آمار استنباطی شامل تحلیل واریانس چندمتغیره و یک راهه استفاده شد. نتایج نشان داد، تفاوت معنی‌داری در ترکیب خطی نمرات فرسودگی شغلی،  استرس شغلی و رضایت شغلی در بین ماماهای شاغل در بیمارستان­ها و ماماهای شاغل در مراکز بهداشتی وجود دارد (0001/0= سطح معناداری، 406/22= مقدار و 785/0 =لامبدای ویلکز). همچنین یافته­ها نشان داده است که، 21 درصد از واریانس متغیرهای وابسته توسط متغیرهای گروه­بندی یعنی ماماهای شاغل در بیمارستان­ها و ماماهای شاغل در مراکز بهداشتی تبیین می­گردد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

compare job burnout, job stress and job satisfaction among midwives working in hospitals and midwives working in health centers

نویسندگان [English]

  • khalil ghaffari 1
  • hossein davoodi 2
  • sara rashnoo 3
1 Department of Educational Sciences, Khomein Islamic Azad University, Iran
2 Department of Counseling, Islamic Azad University of Khomein, Iran
3 Department of Clinical Psychology, Islamic Azad University of Khomein, Iran
چکیده [English]

Abstract
The purpose of this study was to compare job burnout, job stress and job satisfaction among midwives working in hospitals and midwives working in health centers. This research is a descriptive and comparative study. The statistical population of this study included all midwives working in hospitals and midwives working in health centers of Doroud, in year 2018, whose number was 120, For this purpose, a Straight random sampling method was used to select statistical sample from among midwives working in hospitals and midwives working in health centers. 60 people were selected. The research tools were Maslach Burnout Questionnaire (1985), Phillip-Rice Occupational Stress Questionnaire (1997) and Job Satisfaction Questionnaire (JDI). Inferential statistics including multivariate analysis and one way analysis were used to analyze the data. The results showed that there is a significant difference in linear composition of job burnout scores, occupational stress and job satisfaction among midwives working in hospitals and midwives working in health centers (P = 0.0001, F = Wilks Lambda). Also, the findings show that 21% of the variance of dependent variables is explained by the grouping a variable namely midwives working in hospitals and health centers.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Job Burnout
  • Job Stress
  • Job Satisfaction
  • Midwife
  • Hospital
  • Health Centers
  1. منابع
  2. آزاد مرزآبادی، ا؛ غلامی فشارکی، م (1390). رابطه بین مناطق جغرافیایی ، تیپ شخصیتی، وضعیت اجتماعی - اقتصادی و عوامل دموگرافیک با استرس شغلی. مجله علوم رفتاری. 5(2).
  3. احمدزاده، آزاده. حیدری، مجید. عباسی مقدم، محمدعلی (1392). تعیین توان بالقوه انگیزشی مشاغل با استفاده از مدل ویژگیهای شغلی و رابطه آن با رضایت شغلی در کارکنان ستادی دانشگاه علوم پزشکی تهران. مجله دانشکده پیراپزشکی دانشگاه تهران. 7(4). 336-325.
  4. امینیان، ا؛ فرجامی، آ؛ پوریعقوب، غ؛ صادق نیت حقیقی، خ (1389). بررسی استرس شغلی در رانندگان وسایل نقلیه عمومی و ارتباط این استرس با ریسک فاکتورهای قلبی عروقی. فصلنامه علمی تخصصی طب کار. 2(1).
  5. بابائیان، علی. مهموئی، ع. علیزلده، ح. کرمی، ذ (1391). تأثیر تعارض کار- خانواده و استرس شغلی بر فرسودگی شغلی کارکنان پلیس ناجا. فصلنامه انتظام اجتماعی. 4(4).
  6. بابائیان، علی. سامانی، یوسف. کرمی، ذبیح الله (1393). بررسی رابطة ویژگیهای شخصیتی با عملکرد شغلی کارکنان رسته های مأموریتی ناجا. فصلنامه منابع انسانی ناجا. 9 (37). 28-9.
  7. بابامحمودی، فرهنگ. مفتاحی، میثم. خادملو، محمد. (1390). بررسی میزان رعایت منشور حقوق بیمار از دیدگاه بیماران در بیمارستان های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی مازندران. مجله ایرانی اخلاق و تاریخ پزشکی. 4(4).
  8. پروین، ندا. کاظمیان، افسانه (1393). بررسی عوامل استرس زای شغلی در پرستاران شاغل در بیمارستان های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد. نشریه پرستاری و مامایی شهرکرد. 2(4).
  9. توفانی زاده، ابراهیم. مکتبی، غلام. توفانی زاده، خلیل (1394). ارتباط مدیریت زمان با استرس شغلی ماماهای شاغل در بیمارستان شهرستان شادگان. کنفرانس بین المللی رویکردهای نوین در علوم انسانی در سال ۱۳۹۴.
  10. رضائی، بهروز. هادیان، صدیقه (1396). بررسی مقایسهای وضعیت آموزش بالینی از دیدگاه مربیان و دانشجویان پرستاری و مامایی دانشگاه آزاد اسلامی واحد فلاورجان. نشریه آموزش پرستاری. 6(4).
  11. سرمد، زهره. بازرگان، عباس (1389). روش های تحقیق در علوم رفتاری. نشر اگه. 4-051-329-964.
  12. شارعی نیا، حبیب. خونیکی، فاطمه. بلوچی طاهره (1396). مقایسه استرس شغلی پرستاران بخش های اورژانس با سایر بخش های بیمارستان. نشریه مدیریت پرستاری. 6(6).
  13. صفایی، مینو (1395). رابطه استرس شغلی با توانایی انجام کار در بین ماماهای شاغل در مراکز بهداشتی- درمانی شهر مشهد. نشریه دانشگاه علوم پزشکی تربت حیدریه. 4(1).
  14. ضیغمی، شراره. حقیقی، آزاده (1390). بررسی ارتباط استرس شغلی و فرسودگی شغلی در پرسنل پرستاری. نشریه پرستاری و مامایی همدان. 19(2).
  15. فاتحی، فریبا (1394). بررسی عوامل استرس شغلی و رابطه آنها با خود کارآمدی و سلامت عمومی در پرستاران و ماماهای شاغل در بیمارستان بعثت سنندج. مجله روانشناسی و روان پزشکی شناخت. 2(3).
  16. کوشکی، شادی؛ هومن، حمید .؛ زاهدی، سمیرا (1388). رابطه ویژگی‌های شخصیتی با عوامل رضایت شغلی دبیران. 55.
  17. لعل شهباز، ش.، کرمی، ا.، پزشک، ش.، (1390).بررسی رابطه عملکرد خانواده با عملکرد شغلی و رضایت شغلی کارکنان دانشگاه علامه طباطبایی.
  18. محمدریزی، سهیلا. کردی، معصومی، محمد(1391). بررسی ارتباط استرس شغلی ماماها با الگوی خون‌ریزی قاعدگی. نشریه حیات. 18(5).
  19. محمدی، علی (1397). تعیین رابطه فرسودگی شغلی با استرس شغلی و عملکرد خانواده در ماماها‌ی شاغل در بیمارستان. دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن.
  20. میرزائی، محمد(1395)اثربخشی مدیریت استرس به شیوه شناختی-رفتاری بر خودکارامدی دختران پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه اصفهان.
  21. نریمانی، م. .؛ عباسی، م. (1388). بررسی ارتباط بین سرسختی روانشناختی و خود تاب آوری با فرسودگی شغلی. مجله فراسوی مدیریت. 2(8). 92-75.
  22. نیری، ع. روح اللهی، ا. حسین، ح (1394). بررسی تأثیر استرس شغلی بر سلامت عمومی و عملکرد شغلی کارکنان مراقبت پرواز. سلامت کار ایران. 13(1).
  23. نریمانی، م. .؛عباسی، م. (1388). بررسی ارتباط بین سرسختی روانشناختی و خود تاب آوری با فرسودگی شغلی. مجله فراسوی مدیریت. 2(8). 92-75.
  24. هاشمی نژاد، ناصر (1392). بررسی ارتباط سلامت روانی و استرس شغلی ماماهای شاغل در بیمارستان های شهر کرمان. مجله زنان و نازائی. 16(64).
  25. هاشمی، اسماعیل (1396). رابطه استرس شغلی با رفتار‌های بی‌نزاکتی در محیط کار با توجه به نقش تعدیل‌کنندگی سرمایه روان‌شناختی. نشریه اصول بهداشت روانی. 20(2).
  26. Almer, M (2015). Resiliencein response to life stress: Personality and Individual Differences, 34, 36-454.
  27. Bacotic, D. (2016). Relationship between job satisfaction and organizational performance. Journal of Economic Research, 29(1): 118-130.
  28. Flott EA, Linden L. The clinical learning environment in nursing education: a concept analysis. J Adv Nurs. 2016;72(3):501-13. DOI: 10.1111/jan.12861 PMID: 26648579
  29. Graham CL, Phillips SM,. Baccalaureate Minority Nursing Students Perceived Barriers and Facilitators to Clinical Education Practices: An Integrative Review. Nurs Educ Perspect. 2016;37(3):130-7.
  30. Halkos, G., & Bousinakis, D. (2010). The effect of stress and satisfaction on productivity. International Journal of Productivity and Performance Management, 59(5), 415-431.
  31. Harwell, K. (2013). Burnout and Job Engagement Among Business Librarians. Library Leadership & Management. 27(1), 1–19.
  32. Henwood, T., Tuckett, A (2015). Connecting Leisure-Time Physical Activity and Quality of Sleep to Nurse Health: Data from the e-Cohort Study of Nurses and Midwives. Journal of Nursing & Care . 14(8).
  33. Helminen K, Coco K, Johnson M, Turunen H, Tossavainen K. Summative assessment of clinical practice of student nurses: A review of the literature. Int J Nurs Stud. 2016;53:308-19. DOI: 10.1016 /j.ijnurstu.2015.09.014 PMID: 26522265
  34. Khuong, M. N. & Tien, B. D. (2013). Factors influencing employee loyalty directly and indirectly through job satisfaction: A study of banking sector in Ho Minh city. International Journal of Current Research and Academic Review, 1(4): 82-95.
  35. Marta C., Paweł C., Neomi C., Mirosław J (2017). Psychosocial aspect of quality of life among working and unemployed nurses and midwives. Ann Agric Environ Med. 24(3).
  36. Maslach,.C., (2003). Job Burnout: New Directions in Research and Intervention. (Psychology Department, University of California. merican psychological Society).
  37. Maslach, C., Schaufeli, W. B. & Leiter, M. P.(2001).Job burnout. Annual Review of Psychology,52,397-422.
  38. Mizuno M., Kinefuchi E, Kimura R, Tsuda A (2013). Professional quality of life of Japanese nurses/midwives providing abortion/childbirth care. Nurs Ethics. 20(5).
  39. Papastavrou E, C. Nursing students' satisfaction of the clinical learning environment: a research study. BMC Nurs. 2016;15:44. DOI: 10.1186/s12912-016-0164-4 PMID: 27436992
  40. Peterson U, Demerouti E, Bergstrom G, Samuelsson M, Asberg M, Nygren A. Burnout and physical and mental health among Swedish healthcare workers. J Adv Nurs 2008 Apr;62(1):84-95.
  41. Renier SteynJ (2015). Psychol Afr. Author manuscript; available in PMC 2015 Jan 26. Published in final edited form as: J Psychol Afr. 24(3): 281–284.
  42. Scott, A., Scott, S (2016). Mental health day’ sickness absence amongst nurses and midwives: workplace, workforce, psychosocial and health characteristics. Journal of Advanced Nursing. 116(13).
  43. Surawicz CM. J (2014). Edward Berk distinguished lecture: Avoiding burnout: Finding balance between work and everything else. Am J Gastroenterol 2014; 109(4): 511-4.
  44. Vuorensyrja, M. , & Malkia, M. (2010). Nonlinearity of the effects of police stressors on police officer burnout. An International Journal of Police Strategies & Management, 34(3),382-402.
  45. WHO (2014). Nursing and midwifery. Geneva:World Health Organization;2008. Available at: www.who.int/hrh/nursing-midwifery/en/S (Accessed:04/10/2008).
  46. Yvonne, W., Abdull Rahman, R. H. & Long, C. S. (2014). Employee job satisfaction and job performance: A case study in a franchised retail chain organization. Research Journal of Applied Sciences, Engineering and Technology, 8(17): 1875-1883.